Son yıllarda tarım sektörü, hem ekonomik zorluklar hem de iklim değişikliği gibi faktörlerden önemli ölçüde etkileniyor. Gıda güvenliğinin sağlanması ve tarımsal üretimin sürdürülebilir hale getirilmesi, yalnızca üreticiler için değil, toplumun geneli için hayati bir öneme sahip. Bu bağlamda çiftçilere sağlanan teşvikler, sektördeki üretim ve verimlilik potansiyelini artırmak adına kritik rol oynuyor. Özellikle tohum ve gübre gibi temel girdilere yönelik destekler, çiftçilerin yüzünü güldürmeye devam ediyor.
Bu kapsamda devreye alınan yüzde 50 hibeli tohum ve gübre desteği, ekonomiyi kalkındırmak ve çiftçileri küresel rekabet ortamında desteklemek adına önemli bir adım olarak görülüyor. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından sunulan bu destek programı, yüksek maliyetler karşısında zorlanan üreticilere nefes aldırmayı, aynı zamanda verimliliği artırarak ülkenin tarımsal üretim kapasitesini daha üst seviyelere taşımayı hedefliyor.
Uzmanlar, çiftçilere sağlanan böylesi teşviklerin yalnızca ekonomik fayda sağlamakla kalmayıp, sosyo-kültürel açıdan da olumlu etkiler yaratabileceği görüşünde. Uluslararası Tarım Politikaları Enstitüsü'nün 2022 yılında yayımladığı bir rapora göre, tarımsal desteklerin artırılması sadece üreticinin gelirine katkı sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda kırsal alanlardaki yaşam koşullarını iyileştirerek köyden kente göçün azalmasını da teşvik ediyor.
Türkiye'nin tarımsal üretimde başlıca sorunlarından biri olarak görülen yüksek girdi maliyetleri, çiftçi için büyük bir engel teşkil ediyor. Örneğin, gübre fiyatları son dönemde uluslararası piyasa fiyatlarına bağlı olarak hızla yükselirken, kaliteli tohum temini de üreticiler açısından ciddi bir yük oluşturuyor. Bakanlık tarafından sağlanan yüzde 50 hibeli destek sayesinde çiftçiler hem daha az maliyetle çalışabilecek hem de doğru girdiyi temin ederek daha yüksek verim alabilecekler.
Uygulamanın ülke genelinde yaygınlaştırılması için çalışmalar sürüyor. Program çerçevesinde hibeden faydalanmak isteyen çiftçilerin belirlenen kriterlere uygunluk göstermesi gerekiyor. Her ne kadar destek paketi genel anlamda olumlu karşılansa da çiftçiler arasında bazı endişeler hâkim. Destek miktarının yeterli olup olmadığı ve başvuru süreçlerindeki bürokratik zorluklar, uygulamanın saha performansı üzerinde belirleyici olabilecek unsurlar arasında.
Geleceğe yönelik projeksiyonlar, benzer desteklerin devam ettirilmesi durumunda tarımsal üretimde katma değer yaratılacağının yanı sıra arz güvenliğinin sürdürüleceğini; böylelikle tüketicinin daha kaliteli ve uygun fiyatlı ürünlere ulaşabileceğini gösteriyor. Uzmanlar, daha fazla sayıda çiftçiye ulaşılabilmesi adına destek miktarlarının artırılması ve bu tür teşviklerin uzun vadeli hale getirilmesi gerektiğini savunuyor.
(Özkan Güngörmez)