Işık kirliliği, modern yaşamın bir parçası haline gelmiş olsa da, sağlık ve çevre üzerindeki etkileri giderek daha fazla dikkat çekiyor.
Yapılan yeni araştırmalar, ışık kirliliğinin sadece gece gökyüzünün görünürlüğünü azaltmakla kalmayıp, aynı zamanda insan sağlığını ve hayvan davranışlarını da olumsuz yönde etkilediğini ortaya koyuyor.
Işık kirliliği, gece boyunca yüksek miktarda yapay ışık yayılması anlamına gelir. Bu durum, uyku düzenini bozabilir, melatonin seviyelerini etkileyebilir ve genel sağlık üzerinde olumsuz etkilere yol açabilir. Özellikle, düzensiz uyku ve melatonin düzeylerinin kanser, obezite ve ruh sağlığı sorunları gibi bir dizi hastalıkla ilişkilendirildiği bilinmektedir.
Son yıllarda yapılan bazı araştırmalar, ışık kirliliği ile meme kanseri riski arasında da bir bağlantı olabileceğini gösteriyor.
Araştırma Bulguları:
*2017 yılında yapılan bir araştırma: 55.000'den fazla kadında meme kanseri riskini inceledi. Dış aydınlatmaya maruz kalan kadınlarda, maruz kalmayan kadınlara kıyasla meme kanseri riskinin daha fazla olduğunu buldu. (Araştırmaya
*2018 yılında yapılan bir başka araştırma: 400.000'den fazla kadında meme kanseri riskini inceledi. Gece vardiyasında çalışan ve ışık kirliliğine maruz kalan kadınlarda, maruz kalmayan kadınlara kıyasla meme kanseri riskinin %23 daha fazla olduğunu buldu.
*2020 yılında yapılan bir araştırma: 300.000'den fazla kadında meme kanseri riskini inceledi. Dış aydınlatmaya maruz kalan kadınlarda, maruz kalmayan kadınlara kıyasla meme kanseri riskinin daha fazla olduğunu buldu.
Ayrıca, ışık kirliliğinin hayvan davranışlarını da etkilediği bulunmuştur. Özellikle, geceleyin parlak ışıkların hayvanların göç yollarını, beslenme alışkanlıklarını ve üreme davranışlarını bozduğu belirtilmektedir. Bu durum, ekosistemlerde dengesizliklere ve türlerin popülasyonlarında azalmalara yol açabilir.
Uzmanlar, ışık kirliliğinin azaltılması ve kontrol altına alınması gerektiğini vurgulamaktadırlar. Bu amaçla, sokak lambalarının, aydınlatma sistemlerinin ve reklam panolarının daha verimli ve düşük ışık yayılımına sahip olması önemlidir.
(Dilvin Altıkardeş)