Son dönemlerde, kırmızı et fiyatlarındaki artışın tüketicileri oldukça zor bir duruma soktuğu biliniyor. Bununla birlikte, fiyat artışlarının arkasında yer alan temel nedenlerin yalnızca üretim maliyetleriyle sınırlı olmadığına, aynı zamanda stokçuluk faaliyetlerinin de bu sürece olumsuz etki ettiği yönünde iddialar giderek güç kazanıyor. Vatandaşlar, hem sektördeki düzenin korunması hem de haksız kazançların önlenmesi adına yetkililerin harekete geçmesini talep ediyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan alınan güncel verilere göre, 2023’ün ilk çeyreğinden itibaren kırmızı etteki stokçuluk girişimlerine yönelik denetimlerin sayısı ciddi oranda artırıldı. Bakanlık yetkilileri, özellikle depolarda yapılan kontrollerde yüklü miktarda bekletilen kırmızı et ürünlerine rastlanıldığını ve bunun fiyat artışlarını manipüle etmeyi amaçladığını belirtiyor. Yapılan açıklamalara göre, gereksiz stoklanan ürünlerin piyasaya sürülmesi sağlanarak fiyatların stabilize edilmesi planlanıyor.
Uzmanlar, stokçuluğun arz-talep dengesi üzerindeki etkisine dikkat çekiyor. Zira piyasada yeterli miktarda ürün bulunmaması ya da bu ürünlerin yapay şekilde sınırlı tutulması, fiyatların normalden çok daha fazla yükselmesine neden oluyor. Ağustos 2023’te yürürlüğe giren yeni bir düzenlemeyle, gerek perakende gerekse toptan satış yapan firmalar için daha ayrıntılı raporlama ve düzenli denetim zorunluluğu getirildi. Bu düzenlemeler, sektörde şeffaflığın artırılmasını ve kayıt dışı faaliyetlerin azaltılmasını hedefliyor.
TÜİK verilerine göre ise, kırmızı et fiyatlarında yıllık bazda yaklaşık yüzde yirmilik bir artış gözlemlendi. Ancak bu artışın yalnızca üretim maliyetlerinden kaynaklanmadığı, piyasada söz konusu olan dengesizliklerin de önemli bir rol oynadığı ifade ediliyor. Öte yandan, bazı işletmelerin stokçuluk yaparak kazançlarını maksimize etme çabası içinde olduğu da çeşitli raporlarla ortaya kondu.
(Ramazan Gültaş)