Modern kent yaşamını etkileyen en önemli sorunlardan biri olan gürültü kirliliği, yapılan son araştırmalarla endişe verici boyutlara ulaştığını bir kez daha gözler önüne serdi.
Uzmanların şehirlerdeki ses seviyesini ölçmek için yürüttüğü çalışmalar, özellikle büyük metropollerde durumun kritik bir noktada olduğunu ortaya koyuyor.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile bağımsız akademik kuruluşların ortaklaşa gerçekleştirdiği araştırmaya göre, İstanbul, Ankara ve İzmir gibi kalabalık nüfusa sahip şehirlerde ortalama gürültü seviyesi Dünya Sağlık Örgütü'nün belirlediği sınır değerlerin üzerinde. Özellikle trafik yoğunluğu, inşaat faaliyetleri, sanayi tesisleri ve kalabalık yaşam alanları en büyük gürültü kaynakları arasında yer alıyor. Araştırmada yer alan verilere göre bazı bölgelerde ses desibel seviyesi 85'leri aşmış durumda. Uzmanlar, bu düzeydeki maruziyetin uzun vadede hem fiziksel hem de zihinsel sağlık üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceğini belirtiyor.
Gürültü kirliliğinin insanlar üzerindeki etkileri oldukça geniş bir yelpazeye sahip. Örneğin, yüksek ses seviyelerine maruz kalan bireylerde stres seviyesinin arttığı, kalp hastalıklarına yatkınlığın yükseldiği ve uyku sorunlarının daha sık görüldüğü tespit edildi. Çocuklar üzerinde yapılan farklı araştırmalar ise öğrenme kapasitesi ve konsantrasyon gibi bilişsel yeteneklerin olumsuz yönde etkilendiğini gösteriyor.
Gürültü kirliliğini azaltmak için birçok şehirde farklı önlemler gündeme gelmiş durumda. Sessizlik bölgeleri oluşturmak, trafik yoğunluğunu düşürecek akıllı şehir uygulamalarını yaymak ve yeşil alanları artırmak, gürültüyü kontrol altına almak için önerilen başlıca yöntemler arasında. Ancak uzmanlar bu sorunun yalnızca teknik çözümlerle değil, toplumsal farkındalıkla ele alınması gerektiğinin altını çiziyor. Vatandaşların bireysel çabalarıyla da bu çabaya destek vermelerinin önemi vurgulanıyor.
(Ramazan Gültaş)