Türkiye, son yıllarda iklim değişikliği ve bilinçsiz su kullanımı gibi etkenler nedeniyle göllerinde ciddi kuruma sorunlarıyla karşı karşıya kalıyor. Uzmanlar, ülke genelindeki göl seviyelerinin alarm verici düzeyde düştüğünü ve bunun ekosistem ile tarım üzerinde olumsuz etkileri olacağını belirtiyor. 2023 yılında yapılan araştırmalara göre, Türkiye’deki birçok gölde su seviyeleri %30 ila %50 oranında azalmış durumda.
Türkiye’nin farklı bölgelerinde yer alan göllerdeki su seviyelerinin düşüşü, özellikle tarım ve su kaynakları açısından büyük sorunlar yaratıyor. 2023 verilerine göre, Türkiye’nin en büyük göllerinden olan Tuz Gölü ve Van Gölü gibi su kütlelerinde kaydedilen azalma dikkat çekiyor. Tuz Gölü’ndeki su seviyesi, 2020’den bu yana yaklaşık %40 oranında düşmüş durumda. Van Gölü’nde ise kuruma, özellikle kıyı bölgelerinde belirgin bir şekilde hissediliyor.
Göl ekosistemleri, yerel bitki örtüsü ve su canlıları için hayati öneme sahiptir. Kuruma, göl ekosisteminin dengesini bozarak biyoçeşitliliği tehdit ediyor. Özellikle su kuşları gibi göl ekosistemine bağımlı hayvan türlerinin yaşam alanları azalıyor.
Kuraklık ve iklim değişikliği, göl seviyelerinin düşmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Türkiye, son yıllarda artan sıcaklıklar ve azalan yağış miktarları ile yüzleşiyor. Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre, 2023 yazında Türkiye’nin birçok bölgesinde ortalama sıcaklık 2-3 derece arttı ve yağış miktarı %20 oranında düştü. Bu durum, göl seviyelerini olumsuz yönde etkileyen başlıca faktörlerden biri olarak öne çıkıyor.
Ayrıca, tarımsal sulama için aşırı su kullanımı, göllerdeki su seviyelerinin düşmesinde etkili olan bir diğer faktör. Özellikle sulama için kullanılan yer altı ve yüzey su kaynaklarının aşırı tüketimi, göllerde kuruma sorununu artırıyor.
Göl kuruma sorununu çözmek için sürdürülebilir su yönetimi ve politikalarının uygulanması gerektiği vurgulanıyor. Uzmanlar, su tasarrufunun teşvik edilmesi, bilinçli sulama yöntemlerinin benimsenmesi ve su kaynaklarının korunmasının önemine dikkat çekiyor. Tarımda damla sulama gibi modern sulama tekniklerinin kullanılması, suyun daha verimli kullanılmasını sağlayarak göl seviyelerinin korunmasına yardımcı olabilir.
Bunun yanı sıra, göl havzalarının korunması için yerel yönetimlerin ve devletin iş birliği yapması önem taşıyor. Göllerdeki su kalitesinin artırılması ve ekosistem dengesinin korunması amacıyla çeşitli çevre projeleri ve bilinçlendirme kampanyalarının düzenlenmesi gerektiği ifade ediliyor.
(Sema Yüksel Güngörmez)