Son dönemde Türkiye'nin komşu ülkelere yaptığı ihracat, dikkat çekici bir ivme yakaladı. Ticaret Bakanlığı'nın 2023 yılı üçüncü çeyrek verilerine göre, toplam ihracatın yaklaşık yüzde 17,2'si komşu ülkelere gerçekleştirildi. En büyük artış oranları ise Irak, Bulgaristan ve Gürcistan ile yapılan ticarette kaydedildi. Uzmanlara göre bu yükseliş, hem bölgesel iş birliklerinin güçlenmesi hem de Türkiye'nin lojistik avantajlarından kaynaklanıyor.
Irak, 2023 yılının en büyük ticaret partnerlerinden biri olmaya devam ediyor. Türkiye'nin bu ülkeye gerçekleştirdiği ihracat geçtiğimiz yılın aynı dönemine oranla yüzde 12,5 oranında artış gösterdi. Tarım ürünleri, hazır giyim ve inşaat malzemeleri gibi sektörler bu büyümeyi tetikleyen başlıca alanlar oldu. Özellikle Irak pazarında son yıllarda artan yapı ve altyapı projeleri, Türk firmalarına geniş iş imkânları sağladı.
Bulgaristan'a olan ihracatta kaydedilen yüzde 9'luk artış ise dikkat çekici bir diğer gelişme. Gıda sektörü ve endüstriyel üretim malları, Türkiye-Bulgaristan ticaretinde başı çekiyor. Ayrıca, iki ülke arasındaki demiryolu taşımacılığı projeleri sayesinde lojistik süreçlerinin hız kazandığı ifade ediliyor. Türkiye'de üretilen malların Avrupa’ya açılan kapısı olarak nitelendirilen Bulgaristan, stratejik bir ticaret ortaklığı konumunda bulunuyor.
Gürcistan ile sınır ticareti de yükselme eğiliminde. Özellikle enerji sektörü ve dayanıklı tüketim mallarında artan ticari bağlar, bölgenin ekonomik canlılığını artırdı. TÜİK'in son verilerine göre Türkiye'den Gürcistan'a yapılan ihracatta bu yıl yüzde 8,7’lik bir büyüme kaydedildi. Gürcistan'ı transit bir geçiş noktası olarak değerlendiren Türk tedarikçileri, bu ülke üzerinden diğer Kafkas ülkelerine de ulaşmayı hedefliyor.
Ekonomistlere göre Türkiye'nin komşu ülkelerle ticarette gösterdiği bu performansın arkasında lojistik yatırımlar, siyasi ilişkilerdeki istikrar ve pazarlama stratejilerinin başarıyla uygulanması yatıyor. Özellikle pandemi sonrası dünya ticaret dengelerindeki değişim ve bölgesel üretim merkezlerine olan talebin artması Türk ihracatçılarına önemli fırsatlar sunuyor.
Ancak uzmanlar, bu olumlu tabloya rağmen dış ticarette sürdürülebilirlik açısından bazı zorluklara da dikkat çekiyor. Bölge ülkelerindeki ekonomik dalgalanmalar, kur riskleri ve gümrük işlemlerinin maliyetleri gibi faktörlerin önümüzdeki süreçte dikkatle izlenmesi gerektiği belirtiliyor.
(Özkan Güngörmez)