Gelişen endüstriyel süreçler ve modern yaşam tarzları, beslenme alışkanlıklarımızı köklü bir şekilde değiştirdi. Bunun sonucunda, ultra işlenmiş gıdalar hayatımızın bir parçası hâline geldi. Ancak yapılan yeni bilimsel araştırmalar, bu tür ürünlerin yalnızca fiziksel sağlığımızı değil, aynı zamanda bilişsel fonksiyonlarımızı da tehdit ettiğini ortaya koyuyor.
Brezilya’da yapılan geniş kapsamlı bir araştırmada, günlük kalori alımının yüzde 20’sinden fazlasını ultra işlenmiş gıdalarla karşılayan bireylerde, bilişsel düşüş riskinin ciddi ölçüde arttığı tespit edildi. Ultra işlenmiş gıdalar; koruyucular, tatlandırıcılar, yapay renkler ve aromalar gibi katkı maddeleri içeriyor. Çoğunlukla sade veya doğal gıdalardan uzak olan bu ürünler; hazır atıştırmalıklar, şekerli içecekler, dondurulmuş yiyecekler ve ambalajlı tatlılar gibi geniş bir kategoriyi kapsıyor.
Araştırma sonuçları, bu tür gıdaların içerdiği yüksek orandaki şeker, tuz ve trans yağların beyin üzerindeki olumsuz etkilerini açıkça ortaya koyuyor.
Aynı araştırmada dikkat çekilen önemli bir başka nokta ise şekerli içeceklerin beyin sağlığı üzerindeki yıkıcı etkileri oldu. Özellikle çocuklar ve gençler arasında yaygın olarak tüketilen bu içeceklerin aşırı alımı, hafıza problemleri, odaklanma zorlukları ve uzun vadede bunama riskini artırabilir. Araştırmacılar, beyin sağlığını korumak için hem ultra işlenmiş gıda tüketiminin en aza indirilmesini hem de doğal ve taze ürünlere yönelinmesini öneriyor.
Ultra işlenmiş gıdalardan kaynaklanan bilişsel tehditlerle ilgili endişeler sadece bireylerin beslenme alışkanlıkları ile sınırlı değil; aynı zamanda halk sağlığı politikalarını da doğrudan ilgilendiriyor. Bazı ülkeler, bu tür ürünlerin tüketimini azaltmak için vergi artışları ve etiketleme düzenlemeleri gibi önlemler alıyor. Ancak bireysel farkındalık hâlen en güçlü korunma yöntemi olarak öne çıkıyor.
(Ayşe Candan)