Yapay zeka, psikoloji ve nörobilim alanında çığır açabilecek bir şekilde rüyaları anlamlandırmak için kullanılmaya başlanıyor. Son yıllarda yapılan çalışmalar, insanların uykuda gördüğü rüyaların beyin faaliyetleri ile ilişkilendirilerek analiz edilmesini mümkün kıldı. Bu alanda yapılan en son araştırmalar, rüyaların bilimsel bir temelde yorumlanabileceğini gösteriyor.
Tokyo Üniversitesi'nde yapılan bir çalışma, yapay zeka algoritmalarını kullanarak rüyaların görselleştirilebileceğini ortaya koydu. Araştırmacılar, katılımcıların rüya görme sırasında beyin aktivitelerini manyetik rezonans görüntüleme (MRI) cihazıyla takip etti. Daha sonra bu veriler, derin öğrenme modelleriyle işlendi. Elde edilen sonuçlar, bireylerin rüyalarının içeriğini tahmin edebilen bir sistemin kurulmasına olanak sağladı. Örneğin, bir kişi rüyasında nehir ya da dağ gibi doğal manzaralar gördüğünde, yapay zeka bu imgeleri tanımlayarak görselleştiriyor.
Araştırmada öncü olan profesör Kazuhiro Nakamura, bu tür bir teknolojinin gelecekte çeşitli alanlarda kullanılabileceğini belirtiyor. Nakamura, özellikle travma sonrası stres bozukluğu gibi psikolojik rahatsızlıkların tedavisinde rüya analizi yoluyla bireylerin duygusal durumlarının daha iyi anlaşılabileceğini vurguluyor.
Benzer bir diğer çalışma ise ABD'deki Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde (MIT) yürütülüyor. Bu projede yapay zeka, hem rüyalarda tekrarlayan temaları hem de bilinçaltındaki bastırılmış duygu ve düşünceleri analiz etmek için geliştirildi. Araştırma ekibi, ilk bulguların oldukça umut verici olduğunu; kişiselleştirilmiş terapiler ve bireylerin kendilerini daha iyi anlamalarına yönelik önemli veriler sunduğunu ifade ediyor.
Uzmanlar, yapay zekanın insan bilincine dair yeni perspektifler sunabileceğini ve bu teknolojinin etik sınırları çerçevesinde kullanılmasının önemine dikkat çekiyor.
(Fatma Hatun Altıkardeş)