İlerleyen yaşla birlikte hafıza, dikkat ve bilişsel yeteneklerde azalma görülebiliyor. Yapılan bilimsel araştırmalar, bu değişimlerin hem genetik hem de çevresel faktörlere bağlı olabileceğini ortaya koyuyor. Özellikle yaşlılık döneminde karşılaşılan unutkanlık ve odaklanma sorunları, bireylerin günlük yaşam aktivitelerini etkileyerek yaşam kalitesini düşürebiliyor.
Uzmanların gerçekleştirdiği araştırmalara göre, beynin bazı bölgelerinde yaşa bağlı olarak hücre kaybı ve sinir bağlantılarının zayıflaması meydana geliyor. Bunun yanı sıra, stres, uyku düzensizliği, yetersiz beslenme ve hareketsiz bir yaşam tarzı gibi faktörler de bilişsel gerilemeye katkı sağlıyor. Ancak yapılan çalışmalara dayalı olumlu veriler de mevcut: Düzenli egzersiz yapmak, dengeli beslenmek ve zihni aktif tutacak faaliyetlerde bulunmak, bu tür gerilemelerin etkisini azaltabiliyor.
Amerika Birleşik Devletleri’nde 60 yaş üstü bireyler üzerinde yapılan geniş çaplı bir araştırma, bilişsel gerilemeyi yavaşlatabilen en etkili aktivitelerden birinin fiziksel aktivite olduğunu ortaya koyuyor. Çalışmada yürüyüş gibi düşük yoğunluklu egzersizlerin bile sinir hücrelerinin yenilenmesine katkı sağlayabileceği belirtiliyor. Öte yandan, bol kitap okumak, bulmacalar çözmek ya da bir enstrüman çalmayı öğrenmek gibi zihinsel aktivitelerin de beynin aktif kalmasına destek olduğu dile getiriliyor.
Araştırmalar ayrıca sosyal ilişkilere önem veren bireylerin bilişsel sağlığını daha uzun süre koruyabildiğini işaret ediyor. Bağlı kalınan sosyal çevreler, sadece duygusal anlamda bir destek sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda zihinsel uyarımı da artırıyor.
(Dilvin Altıkardeş)