MHP Genel Başkanı Bahçeli'nin talimatıyla 15 Ağustos 2025'te kurulan Fetih ve Kök Ahlat/Malazgirt Çalışmaları Enstitüsü, 20 Aralık saat 14.00'te MHP Genel Merkezi Gün Sazak Konferans Salonu'nda "Köke Yolculuk Panel ve Sergi Programı" düzenleyecek.
MHP Genel Başkan Başdanışmanı Prof. Dr. Muhammet Hanifi Macit, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Fetih ve Kök Ahlat/Malazgirt Çalışmaları Enstitüsü'nde, Ahlat ve Malazgirt konusunda tarih, sanat tarihi ve arkeoloji alanında çalışmalar yürüten akademisyenlerin yer aldığı bir yönetim kurulu oluşturduklarını belirtti.
Enstitü tarafından belirlenen 12 alt başlık çerçevesinde somut projelere başladıklarını dile getiren Macit, panele Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Başkanı Prof. Dr. Bekir Koçlar'ın başkanlık edeceğini, Prof. Dr. Celil Arslan, Prof. Dr. Adnan Çevik, Prof. Dr. Murat Küçükuğurlu, Prof. Dr. Nakış Karamağaralı ve Gökhan İdiz'in konuşmacı olarak yer alacağını ifade etti.
Panelde akademisyenlerin, bugüne kadar enstitü bünyesindeki projeleri ve akademik anlamda katedilen mesafeyi anlatacağını aktaran Macit, "Malazgirt'te savaş alanı çalışmalarını yürüten Prof. Dr. Adnan Çevik'in 'Fetih Yolu' şeklinde kavramsallaştırdığı, Sultan Alparslan'ın Malazgirt'e fetih amacıyla girdiği süreci betimleyen bir projemiz var. Coğrafi bölgede savaş alanı arkeolojisi çalışmalarında elde edilen veri materyaller ve bunların müzelerde korunması, o bölgenin bir destinasyon alanına dönüştürülmesi için bir seyir tepesinin oluşturulması noktasında içerikler hazırladık." diye konuştu.
Macit, çalışmaları somutlaştıracak dijital içerikler hazırladıklarını, panelde bunları da paylaşacaklarını dile getirdi.
"Köke Yolculuk" sergisi
Ahlat ve Malazgirt üzerine yapılan en özgün metinlerden birinin Abdürrahim Şerif Beygu'ya ait Ahlat Kitabeleri olduğuna değinen Macit, bu kitabelerin akademik araştırmalar için birinci derecede kaynak niteliği taşıdığını vurguladı.
Macit, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Abdürrahim Şerif Beygu Hoca, 1930'larda hayatından ciddi anlamda feragatlerde bulunarak, o coğrafyayı kayda geçirmiş ve o coğrafyayla ilgili hem teorik anlamda nesir düzeyinde metinler hem de çok ciddi görselleri arşivinde bulunduran bir kişidir. Beygu Hoca'nın 'Köke Yolculuk' olarak tanım ve tarif etmiş olduğumuz sergisini oluşturacağız.
Burada dikkat edilmesi gereken şey Beygu Hoca'nın arşivlediği resimlerle, bugün Ahlat'ı ziyaret ettiğimizde ilgili mekanlarda 1930'lardan günümüze mezar taşları, tarihi mekanlar, hafıza mekanlar noktasında bir bellek yitiminin var olduğunu, her ne kadar oranı düşük olsa bile aslında milli kültür ve bilinç açısından hafıza mekanların Türk milletinin var oluşunun yegane mekanları olduğu gerçeğinden hareketle bunların korunması noktasında hangi önlemler alınabilir, bu panelistlerimiz tarafından ifade edilecek."
Rehberlik hizmetlerinin ciddi bir eğitim altyapısı gerektirdiğine, eğitimsiz kişilerin coğrafi mekanlara ilişkin yürüttüğü rehberlik faaliyetlerinin, bölgenin ve coğrafyanın doğru tanıtılmasında çeşitli eksiklikler barındırdığına vurgu yapan Macit, bu kapsamda nitelikli rehberlik hizmetlerinin nasıl sağlanabileceğine ilişkin proje çalışmalarının yapılacağının, ilgili kurumlarla bu projelerin paylaşılmasının hedeflendiğini aktardı.
Macit, Alan Başkanlıklarının, belirli coğrafi mekanların "Hafıza mekanı" olarak korunması, yaşatılması ve olduğu haliyle gelecek kuşaklara aktarılması noktasında son derece büyük önem taşıdığının altını çizdi.
Kapadokya Alan Başkanlığı ile Çanakkale Alan Başkanlığı'nın bu anlamda önemli örnek teşkil ettiğini belirten Macit, şunları kaydetti:
"Tarihsel varoluşumuzun en özgün hikayesini başlatacağımız Anadolu'nun Ötüken'i olarak kavramsallaştırmış olduğumuz Ahlat ve Malazgirt üzerinden de baktığımızda bir 'Van Gölü Havzası Alan Başkanlığı'nın projelendirilip ilgili kuruluşlara bunların paylaşılması, bizim panelimizden beklediğimiz somut çıktılar olacaktır.
Rahmetli Beygu'nun arşivinden elde etmiş olduğumuz resimlerle birlikte yine bu iki hafıza mekana ilişkin özellikle de Malazgirt'te kazılar sonucu elde edilmiş olan, insanlarımızın da merak ettiği, bilmek istediği birtakım resimlerimizi de sergi mahiyetiyle partimizde aralık ayının 20'sinde sergileyeceğiz."
"Büyük Selçuklu Rotası, enstitümüzün gerçekleştirmek istediği en yüksek hedef"
Macit, yürütülen çalışmaların yalnızca öneri düzeyinde kalmayacağını belirterek, MHP Genel Başkanı Bahçeli'nin ortaya koyduğu politikaların kendileri için temel referans noktası olduğunu söyledi.
Projelendirilmiş, somut verilere dayanan ve uygulanabilir çıktılar üretmeyi hedeflediklerini vurgulayan Macit, Alan Başkanlığı gibi yapısal önerileri detaylı biçimde belgelendirerek ilgili kurumlar açısından karar verilebilir ve uygulanabilir projeler haline getirmeyi amaçladıklarını belirtti.
Çalışmaların, MHP Genel Başkanı Bahçeli'ye sunulacağını aktaran Macit, talimatları doğrultusunda sonraki aşamaların adım adım gerçekleştirileceğini ifade etti.
Hedeflerinin, Malazgirt Savaşı Alanı'nı yalnızca el yordamıyla tarif edilen bir ziyaret alanı olmaktan çıkararak, bütüncül bir destinasyon bölgesine dönüştürmek olduğunu anlatan Macit, şöyle devam etti:
"Malazgirt Savaşı Alanı'nda halihazırda bir kazı çalışması yürütülüyor. Belirli bir mesafe de katedildi. Bizim ilgili bakanlıklar ve kurumlarla hedeflediğimiz somut olarak projelerle oluşturacağımız Malazgirt Savaş Alanı, Fetih Yolu ile giriş yapılan, savaş meydanı ve alanının karakterize edildiği, seyir tepeleriyle tarafların bugünün teknolojisiyle yeniden kurgulandığı, içerisinde müzelerin de bulunduğu bir destinasyon olacak.
İlgili kurumlar bu noktada imkan ve kaynaklarını projeyi desteklemek için kullanırsa özellikle 'Büyük Selçuklu Rotası', enstitümüzün nihai olarak gerçekleştirmek istediği en yüksek hedef. Ani Harabeleri'nden Erzurum'daki Çifte Minareli Medrese ve Üç Kümbetler'e, oradan Malazgirt Savaş Alanı'na ve Ahlat Selçuklu Mezarlığı'na uzanan, yaklaşık 400 kilometrelik ve rehberler eşliğinde tarihimizin, kimliğimizin, atalarımızın, onların geçmişten bugüne kulaklarımıza fısıldadığı tarihsel tecrübenin somut varlıklarını gözlemleyerek Ahlat'ta bu rotamız tamamlanmış olacak."
Macit, akademik araştırmalara da özel önem verdiklerini kaydederek, dijitalleşen dünyada dijital verilerin giderek daha kritik hale geldiğine dikkati çekti.
Bu kapsamda özellikle yüksek lisans ve doktora düzeyindeki araştırmacıların yararlanabileceği, Ahlat ve Malazgirt üzerine yapılmış akademik çalışmaların derlendiği bir veri tabanı oluşturacaklarını bildiren Macit, bölgedeki coğrafi mekanlara ilişkin kapsamlı bir envanter listesinin hazırlanacağını ve bu başlıkların 20 Aralık'ta düzenlenecek programda ele alınacağını sözlerine ekledi.