Paşa Çiftliği'nde kimler at koşturuyor?

Paşa Çiftliği’nin 191 dönümünün  İller Bankası’na sadece tapu masrafı olan 943 TL karşılığında devredilmesinin ardından akıllarda oluşan soru işaretleri halen yanıt bekliyor.  Birinci derece SİT alanının imara açılması girişimlerini hızlandıracak  bu satışa Akademik Odalar karşı çıkarken, Büyükşehir Belediyesi imzalanan gizli protokolde taraf olmakla suçlanıyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ise, İLBANK’ın imar planlaması yapmadığını, arazinin SİT özelliğini kaybettiğini, yapılan incelemeler sonucunda proje geliştirileceğini açıkladı.

 

Şehrin merkezinde nefes alınacak yeşil alanlardan biri olan, toplam 320 hektardan günümüze 120 hektar kalan Paşa Çiftliği’nin el altından gizlice satıldığı haberleri mayıs ayında gündeme düşmüştü. 349 ve 350 No’lu parsellerin sahibi Şenay Çoruh’un, arazisini İller Bankası’na metrekaresi 25 kuruştan devrettiği duyulmuştu. Çiftliğin 1/6’sı eden 191 dönümlük 1. Derece SİT alanı olan arazinin yok pahasına satılması akıllarda soru işaretleri de oluşturdu. Satış sonrası üzerinde çok durulan detay ise; böylesi büyük ve verimli bir arazinin neden 47 bin lira gibi düşük bir para karşılığı devredildiği idi. Yıllar evvel Acemler Köprülü Kavşağı’nın kamulaştırılmasında mal sahipleri ile imar planı değişikliği ve kamulaştırma rayiç bedelinde uzun süre uzlaşılamamış ve milyon liralar kamulaştırma bedeli ödenmişti.

Tartışmalar sürerken ortaya atılan bir diğer iddia, İller Bankası Genel Müdürlüğü’nün arsayı bedelsiz aldığı yönündeydi. Rayiç değeri 47 bin 160 TL üzerinden hesaplanan arazinin sadece tapu masrafı olan 943.20 TL ödenmişti. Böylesi bir bilginin kamuoyuna sızması da, İller Bankası’nın devraldığı araziyi imara açtırmanın yollarını bulacağı ve burada yapılacak projeden birilerinin nemalanacağı çıkarımını ortaya koyuyor. Satış sonrası yaşanan son gelişmeler ise; Anıtlar Kurulu toplantısında İLBANK’a devredilen 191 dönümlük araziyle birlikte tüm çiftlik alanının SİT statüsünden çıkartılmak istendiği yönünde.

AKADEMİK ODALAR SATIŞA KARŞI

İnşaat Mühendisleri Odası, Mimarlar Odası ve Şehir Plancıları Odası söz konusu satışla Bursa’nın merkezindeki SİT alanının imara açılmasının karşısında olduklarını açıkladı. Mimarlar Odası Başkanı Nizamettin Kaya, New York Central Park modelinde bir düzenleme yapılması gerektiğini vurgulayarak şunları söyledi: “Tam tersi yönde karar ile bölgenin 1. derece sit alanı statüsünden çıkartılarak imara açılması tarafımızca asla kabul edilemez. Mimarlar Odası Bursa Şubesi olarak, Paşa Çiftliği Bölgesi Bursa Nilüfer Çayı’nı da kapsayan çok etkin bir yeşil alan bantına sahip olabilir görüşündeyiz. Kent arsasını kimliksiz yapı blokları ile doldurma yoluna gidileceği endişesi taşımaktayız. 1/1000 ölçekli geliştirilen projenin ne olduğu konusu, projelerin daha inceleme sürecinde olduğu bahanesi ile sır gibi gizlenmektedir. Öncesinde ciddi bir çalışma ve planlama ile Bursa’nın neye ihtiyacı olduğu ve nasıl değerlendirilme yapılacağı belirlenmelidir. Ülke ve kent yöneticilerini bu konuda sağduyulu davranmaya, rant yerine bilimi, toplum çıkarlarını dikkate alan projeler üretmeye davet ediyoruz." İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Necati Şahin ise, İLBANK’ın devraldığı araziden hareketle tüm Paşa Çiftliği’ni SİT statüsünden çıkartmaya çalıştığını duyurdu. Yapılan toplantılarda “Arazinin bir kısmı mı yoksa tamamı mı imara açılmalı?” sorusuna yanıt arandığını belirten Şahin şunları söyledi: “Paşa Çiftliği’ne rezerv alan statüsü kazandırılıp buradan hareketle imara açılmaya çalışılıyor. Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nda çalışmalar yapılıyor. Bu satış Büyükşehir belediye Başkanı Recep Altepe’nin de bilgisi ve ilgisi dahilinde gerçekleştirilmiştir. Satış protokolü imzalanırken, İller Bankası ve Şenay Çoruh dışında o masada kimlerin oturduğu açıklanmalıdır.”

GİZLİ PROTOKOL MÜ        İMZALANDI?

Büyükşehir Belediyesi'nin temmuz ayı olağan meclis toplantısına da Paşa Çiftliği satışları damgasını vurmuştu. Satışı eleştiren CHP grup sözcüsü Osman Ayradilli, arazinin satışı ile ilgili gizli protokoller yapıldığını savundu. Satışın usulsüz olduğunu ve bu satıştan Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar'ın sorumlu olduğunu öne süren Ayradilli, "Seçilmiş belediye başkanlarının olduğu bölgede bakanlığın at koşturuyor ve siz buna sessiz kalıyorsunuz. Bu satışta menfaat söz konusudur. Siz kimi savunmaya çalışıyorsunuz? El altından yürütülen gizli protokolde neler olduğunu açıklayın" diye konuştu. Eleştirilere yanıt veren Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe de, bu arsanın satışının yapıldığını ve mahkemenin istediği düzenlemenin yerine getirildiğini söyledi. Dosyanın Paşa Çiftliği ile bir alakası olmadığını belirten Altepe, "Bizim Paşa Çiftliği arazisinin satışıyla bir alakamız yok. Bakanlık bu konuyu TBMM'de tartışır. Önümüze gelen herhangi bir imar planı da yok. Konuyu saptırmayın" ifadelerini kullandı.

BAKANLIK SATIŞIN DETAYLARINI AÇIKLADI

CHP Bursa Milletvekili İlhan Demiröz, Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar’a yönelik soru önergesi vermiş, satışın detaylarının kamuoyuyla paylaşılmasını istemişti. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan gelen yanıtta şunlar ifade ediliyordu: “Bursa İli Osmangazi İlçesi Sırameşeler Mahallesi 2402 ada ve 349 ve 350 parsellerde bulunan arsanın maliki, İller Bankası A.Ş Genel Müdürlüğü ile ortak proje geliştirmek istediğini belirtmiştir. İller Bankası AŞ Genel Müdürlüğü’nün arsa ile ilgili yapmış olduğu araştırma sonucu arsanın sit özelliği vasfını tamamen kaybetmiş olduğu ve üzerinde sadece tarımsal faaliyet gözlendiği sonucuna ulaşılmıştır. Daha ileri araştırmaların yapılabilmesi için İller Bankası Genel Müdürlüğü arsayı bedelsiz olarak, sadece emlak vergisi rayiç değeri (47.160) üzerinden alınan tapu masrafı olan 943.20 ödeyerek devralmıştır.

Protokolün imzalanması sonrasında arsanın SİT niteliği ile ilgili olarak İller Bankası AŞ Genel Müdürlüğü’nün 19.07.2012 tarih ve 28358 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Korunan alanların tespit, tescil ve onayına ilişkin usul ve esaslara dair yönetmelik’ uyarınca aralarında akademisyenlerin de olduğu uzmanlardan teşkil edilmiş bir ekibe yaptırmış olduğu saha çalışması kapsamında ve aynı yönetmelik uyarınca hazırlanan ‘Doğal SİT alanlarının değerlendirilmesine     ilişkin teknik esaslara’ uygun olarak gerçekleştirilen değerlendirilmesi sonucunda, arsanın yakın çevresinde yer alan kendi haline bırakılmış bakımsız alanlar ve düzensiz yapılaşma ile estetik özelliğinin yok olduğu, flora ve fauna açısından son derece fakir olduğu, tarımsal faaliyetlerin gerçekleştirildiği yapay bir ekosisteme dönüşmüş olup, doğallığını yitirdiği, habitat bütünlüğü ve peyzaj sürekliliğinin bozulmuş olduğu, doğallığını genel anlamda yitirmiş ve bütüncül bir yaklaşım sergilemeyen ‘sürdürülebilir koruma ve kontrollü kullanım alanı’ vasfı taşımadığı sonucuna varılmış ve ‘doğal SİT’ statüsünün kaldırılması önerilmiştir. Ayrıca aynı arsa malikinin bu arsaya bitişik ve 4517 ve 4518 adalarda yer alan aynı vasıftaki diğer arsası üzerinde veledrom, futbol sahası ve atış poligonu bulunmakta olup, sit durumu 01.07.2010 tarihli Bursa Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu onayıyla 1. dereceden 3.dereceye değiştirilerek ‘kentsel ve bölgesel spor alanı’ ve ‘Büyük kentsel yeşil alan’ olarak düzenlenmiştir. Şu ana kadar arsa üzerinde İller Bankası AŞ Genel Müdürlüğü tarafından herhangi bir imar planlama çalışması yapılmamıştır. Arsanın proje geliştirmeye uygun bulunması halinde imar çalışmaları ve arsa kullanımı çevre hassasiyeti gözetilerek ve ilgili kurumların görüşü ve onayı doğrultusunda yürütülecek olup, arsadan kamu yararı için en üst seviyede gelir elde edilebilmesi amacıyla arsanın en etkin ve verimli kullanım analizi yaptırılacaktır.”