Aynı cenahtan farklı ses

Kaz Dağları üzerinden gezi hayalleri kuranlara ve altın madeni üzerinden hükumeti hedef alan kesimlere yanıt,  TMMOB’a bağlı Maden Mühendisleri Odası’nın yaptığı araştırmadan geldi. Kaz Dağları’nda siyanürle altın aranıyor algısının tamamen yalan olduğu raporla ortaya çıkarken, madenin baraja da zararının olmadığı belirlendi.

 Kemal BENEK

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB), Maden Mühendisleri Odası (MMO) tarafından Çanakkale’de Yürütülen Altın Madenciliği Arama ve İşletme Çalışmaları Ön İnceleme Raporu, bir süredir üzerinden kıyametlerin koparıldığı altın arama çalışmalarıyla ilgili gerçekleri gözler önüne serdi. Maden Mühendisleri Odası’ndan yapılan açıklamada bir çalışma grubu oluşturarak bölgeye gönderdiğini ve bu raporu yeninde yapılan incelemeler ve bilgiler ışığında oluşturulduğu kaydedildi.

KAZ DAĞLARI DEĞİL KİRAZLI

Türkiye’yi hedef alan Kaz Dağları provokasyonunda en büyük yalanlardan biri altın madeninin Kaz Dağları’nda olduğuydu. Maden Mühendisleri Odası, altın madeni arama çalışmalarının milli park alanları dışında olduğunu teyit etti. İftira ve yalan kampanyasını yürütenlerin sarıldığı bir değer konu olan siyanürle altın aranıyor doğa ve sular zehirleniyor iddiaları da yine işin uzmanları tarafından yalanlandı. Odanın hazırladığı raporda, “Tüm maden aramalarında olduğu gibi altın madeni arama faaliyetlerinin herhangi bir aşamasında siyanür kullanılmamaktadır. Her sondaj için 100-300 metrekarelik alan kullanılmakta olup sondaj çalışmalarında su ve bentonit dışında başka bir devir daim sıvısı kullanılmamaktadır. Sondaj çalışmaları sonucu çevreye aşırı bir zarar verilmediği, yapılan çalışmaların Orman Müdürlüğü‘nün izni dahlindedir.” ifadeleri yer aldı.

İŞLETME YERİ NEREDE?

Rapora göre maden sahası Çanakkale ile Çan ilçesi arasında Kirazlı Köyü Balaban Tepesi mevkiinde. Yani “Kaz Dağları Milli Parkı” sınırlarına 40 km uzakta olduğunun altı çiziliyor.  Bölgede yapılan incelemede aynı eko sistem içerisinde 2 adet kömüre dayalı termik santral olduğu, taş ocakları hariç, biri altın madeni olmak üzere bilinen 2 metal maden işletmesi ve başka sanayi tesislerinin olduğunun saptandığı da raporda vurgulanıyor.

MADEN NEDEN YERİN ALTINDA DEĞİL?

Maden işletme yöntemi olarak çevresel etkileri açık işletme yöntemine göre daha az olan yeraltı işletme yönteminin neden tercih edilmediği TMMOB çalışma grubunun incelediği konulardan biri oldu. Raporda, “Yapılan görüşmelerde cevherin jeolojik yapı içerisindeki dağınıklığı nedeniyle, cevherin tamamının teknik olarak yeraltı işletme yöntemi ile çıkarılmasının mümkün olmadığı ancak ileriki yıllarda cevherin derinleşen kısımlarında bu dağınıklığın yok olması ve derinliğin artması nedeniyle yer altı madenciliğine geçişin düşünüldüğü gözlemlenmiştir” denildi.

“SİYANÜRLE ALTIN ARAMA DİYE BİR OLGU YOK”

Kaz Dağları’yla ilgili en çok konuşulan konulardan biri olan siyanür kullanımıyla ilgili de yapılan açıklamada, “Öncelikle kamuoyunda yaygın olarak yapılan bir yanlışı düzeltmeliyiz. Maden arama çalışmaları sırasında siyanür kullanılmamaktadır. Yani “siyanürle altın arama” diye bir olgu yoktur. Siyanür, maden işletmeciliği sırasında altının cevherden ayrıştırılması için yapılan liç işleminde kullanılmaktadır. Diğer bir sorun liç işlemi sürecinde kullanılan siyanürün kontrolüdür. Firma yetkililerinin, işletme faaliyetlerinin ulusal mevzuata uygun olduğunun belirtilmeleri üzerine, çalışma grubu tarafından firma yetkililerine, bugüne kadar ülkemizde sadece iki maden işletmesinde bulunan ve siyanürün temininden, taşınmasından son kullanımına kadar her aşamanın uluslararası bir prosedür tarafından denetlendiği “Siyanür Kodu”na -International Cyanide Management Code (ICMI)- üye olup olmayacakları sorulduğunda, kendileri tarafından hazırlanmış olan “Siyanür Yönetim Planı” içerisinde bu durumun açıklandığı, ancak bu prosedüre müracaatın ocağın üretime başlamasından sonra yapılacağı söylenmiştir. Yapılan açıklamada ÇED Raporu kapsamında hazırlanmış olan “Siyanür Yönetim Planı”nın “Siyanür Kodu” alabilecek şekilde hazırlandığını işletme yatırımlarının bu şekilde planlandığı belirtilmiştir.

ATİKHİSAR BARAJINA ETKİSİ

Çalışma grubu, ayrıca altın madeni işletmesinin herhangi bir nedenle Çanakkale’nin tek su kaynağı olan Atikhisar Barajı’nı etkileme olasılığı konusunda incelemelerde bulundu. Raporda; “Plan üzerinde yapılan incelemede, söz konusu barajın maden sahasına yatayda 14 kilometre mesafede bulunduğu, maden ocağının en alt seviyesi ile Barajın en yüksek seviyesi arasında yaklaşık 200 metrelik bir kot farkı olduğu (ocak barajdan 200 metre daha yüksektedir), bununla birlikte ocağın yeryüzü sularının akış yönünün Atikhisar Barajı ile farklı olması nedeniyle bunun mümkün olmayacağı kanaatine varılmıştır” denildi.

KESİLEN AĞAÇ SAYISI İLE İLGİLİ AÇIKLAMA

Yapılan açıklamada, “Çalışma grubu tarafından kamuoyunda altın madeni işletmesi için ÇED Raporunda 45 bin ağaç kesileceği belirtilmesine rağmen, Bakanlık tarafından yaklaşık 13.400 ağaç kesildiğinin açıklanması, buna karşılık kamuoyunda 195 bin ağaç kesildiği iddiaları firma yetkililerine soruldu. Firma yetkilileri kesilen ağaç sayısını kendileri tarafından da bilinmediğini kesim işlerinin tamamının Orman Bölge Müdürlüğü tarafından yapıldığı, ancak kesim alanı sınırlarının ÇED Raporu sınırları ile aynı olduğu ifade edilmiştir” ifadeleri kullanıldı.

KİM NE KADAR KAZANACAK?

Çalışma grubu tarafından fizibilite raporunun incelenmesi sonucunda işletmenin ilk yatırım maliyetinin 492.382.000 USD, işletme maliyetinin 814.682.000 USD olmak üzere toplam yatırım maliyetinin 1.307.064.000 USD olacağı tespit edildi. Buna karşın elde edilecek gelirin 1.854.826.000 USD olacağı öngörülüyor. Bu verilere göre 52.980.000 USD devlet hakkı, 22.287.000 USD kurumlar vergisi ödenecek olup bu faaliyetten dolayı firmanın vergilendirilmiş net kazancının 472.495.000 USD olacağı öngörülüyor.