ABD’den Çin’e yeni ticaret yaptırımları

Son aylarda artan ekonomik ve teknolojik gerilimler, özellikle hassas teknoloji ürünleri ve yarı iletkenler konusunda yeni düzenlemelerin önünü açmış durumda. ABD’nin kararlarının hedefinde ise Çin’in stratejik sektörlerdeki hakimiyetini kısıtlamak bulunuyor.

Uzmanların yorumlarına göre, bu yeni yaptırımların temel odak noktalarından biri Çin’in gelişen yapay zeka ve yarı iletken teknolojilerine erişimini zorlaştırmak. ABD Ticaret Bakanlığı'nın yaptığı açıklamalara göre, bu tür teknolojilerin ulusal güvenlik riski oluşturabileceği belirtiliyor ve Çinli şirketlerin küresel pazardaki rekabetçi avantajını sınırlandırmak amacıyla tedbirler alınıyor.

Araştırmalardan elde edilen veriler, iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin son yıllarda giderek daha gergin bir hal aldığını gösteriyor. 2022 yılında ABD’den Çin’e yapılan ihracatın yaklaşık %10 oranında düşüş yaşadığı ortaya konulurken, Çin’in ABD’ye yüksek teknoloji ürünlerinde daha da bağımlı olması dikkati çekiyor. Ancak Çin hükümeti de teknoloji transferlerini artırmaya ve yerel üretimi desteklemeye yönelik önlemler alarak karşı hamlelere hazırlanıyor.

Ekonomistlere göre bu tür yaptırımlar, kısa vadede hem Amerikan hem de Çinli şirketler için ekonomik belirsizlikler yaratabilir.  ABD’nin planladığı ek yaptırımların detaylarının henüz netleşmediği, ancak yarı iletken hammaddelerinin ihracat kısıtlamaları veya yüksek teknolojiyle ilgili ürünlerin lisans alma süreçlerinin sertleştirileceği söylentileri dolaşıyor. Öte yandan, Asya-Pasifik bölgesinde faaliyet gösteren şirketlerin bu düzenlemeler karşısında nasıl bir yol izleyeceği de merak konusu olmuş durumda.

Çin’in daha önce ABD ile benzer gerilimlere yönelik karşı adımlar attığı biliniyor. Analistler, bu yeni düzenlemelere Çin’in de misillemede bulunarak cevap verebileceğini ve bu durumun uluslararası ticari ilişkilerde daha büyük bir karmaşaya yol açabileceğini ifade ediyorlar. 

(Özkan Güngörmez)