Beyin cinsiyete göre değil, deneyime göre gelişiyor!

Özellikle nörobilim alanında yapılan araştırmalar, beyindeki bağlantıların ve nöronal ağların, kişinin yaşam boyu maruz kaldığı tecrübelerden önemli ölçüde etkilendiğini göstermekte. Cambridge Üniversitesi tarafından yapılan bir çalışma, beyin plastisitesinin -yani beynin kendini yeniden organize edebilme yeteneğinin- bireyin deneyim çeşitliliği ile paralellik gösterdiğini belirtiyor. Deneyimler arttıkça sinir ağlarının güçlendiği ve yeni bağlantı yollarının oluştuğu bu araştırmada açıkça vurgulanıyor.

Bu durum yalnızca akademik açıdan değil, gündelik hayat bağlamında da büyük bir öneme sahip. Örneğin, bir kişinin çocuklukta maruz kaldığı oyunlar, eğitim süreçleri, sosyal ilişkiler ve çevresel uyaranlar, beyin kimyasını doğrudan etkileyerek farklı yeteneklerin ortaya çıkmasına veya güçlü bir hafıza oluşturmasına katkıda bulunuyor. Dolayısıyla, "kadın beyni" ya da "erkek beyni" gibi genellemelerin, modern bilim ışığında geçerliliğini yitirmeye başladığını söylemek mümkün.

Stanford Üniversitesi Nöroloji Bölümü tarafından gerçekleştirilen başka bir araştırma ise bu durumu biyolojik açıdan derinlemesine ele alıyor. Çalışmada yer alan bilim insanları, beynin bazı bölgelerinde cinsiyet farklarının var olduğunu kabul etmekle birlikte, bu farklılıkların nöroplastisitenin sunduğu adaptasyon yeteneği ile dengelendiğini ifade ediyor. Örneğin, stres yönetimi konusunda farklı cinsiyetlerin beyin yapılarında birtakım kontrastlar gözlemlense de, bu durumun aslında bireyin yaşadığı stres deneyimine ve stresle başa çıkma yöntemlerine göre değişiklik gösterebildiği belirtiliyor.

Bu bulguların eğitimden iş hayatına ve hatta sağlık politikalarına kadar uzanan geniş bir etki alanı var. Kadın ya da erkek bireylerin yalnızca biyolojik özelliklere göre sınırlandırılmasının, yaşam potansiyelini olumsuz etkileyebileceğine dikkat çeken uzmanlar, kişisel tecrübelere dayalı daha kapsayıcı ve esnek yaklaşımların benimsenmesini öneriyor.

(Özkan Güngörmez)