Buzullarla kaplı Arktik Okyanusu, 2027'de ilk "buzsuz" gününü yaşayabilir

Arktik bölgesi, küresel ısınmanın en hızlı hissedildiği yerlerden biri olarak biliniyor. Bilimsel çalışmalar, bölgedeki deniz buzu örtüsünün her yıl daha hızlı şekilde eridiğini ve buzul alanlarının azaldığını gösteriyor. 1979'dan bu yana, Arktik Okyanusu'nun yaz aylarındaki deniz buzu örtüsü yaklaşık %40 azalmış durumda. Bu hızla devam edilmesi durumunda, 2027'de bir "buzsuz" gün yaşanması bekleniyor. Bu durum, bölgedeki ekosistemlerin, yerel halkların ve küresel iklimin üzerinde önemli etkiler bırakacak.

Buzsuz Günün Anlamı: Ekosistem ve Yerel Halklar Üzerindeki Etkiler

Arktik Okyanusu'nun buzsuz hale gelmesi, ekosistemlerde büyük değişimlere yol açacak. Buz, bölgedeki iklim dengesini düzenleyen bir faktördür; buzul örtüleri, güneş ışığını yansıtarak okyanusların aşırı ısınmasını engeller. Ancak bu buzların kaybolması, okyanus yüzeyinin daha fazla güneş ışığını emmesine neden olacak, bu da deniz sıcaklıklarının artmasına yol açacak. Bu sıcaklık artışı, deniz canlıları üzerinde doğrudan etki yapacak. Özellikle kutup ayıları, deniz kuğuları, foklar ve diğer buzul hayvanları, yaşam alanları yok olacağı için büyük tehlike altında olacak.

Yerel halklar, özellikle Arktik kıyılarındaki yerli topluluklar, buzul kaybı nedeniyle doğrudan etkilenecek. Geleneksel avcılık ve balıkçılık yöntemleriyle geçimlerini sağlayan bu halklar, buzsuz deniz yüzeyleri ve değişen hayvan göç yolları nedeniyle besin kaynaklarını bulmakta zorlanacaklar.

   Arktik'teki buzul erimesi, küresel ısınmanın somut bir göstergesi olarak kabul ediliyor. Sera gazlarının artışı, atmosferdeki karbon seviyelerinin yükselmesine ve buna bağlı olarak dünyanın ısınmasına yol açtı. Bu ısınma, Arktik bölgesindeki sıcaklıkların küresel ortalamanın çok üzerinde artmasına neden oluyor. Dünya genelinde ortalama sıcaklık artışı 1,1 derece olarak kaydedilirken, Arktik'teki sıcaklık artışı 3,5 dereceyi buldu. Bu fark, Arktik deniz buzu örtüsünün hızla kaybolmasına neden oluyor.

Bilim insanları, buzul kaybının sadece bölgesel iklimi değil, küresel iklimi de derinden etkileyeceğini belirtiyor. Buzullardan salınan metan gazları, karbondioksitten çok daha güçlü bir sera gazıdır ve bu süreç, küresel ısınmayı daha da hızlandırabilir. Ayrıca, Arktik Okyanusu'nda buz kaybı, deniz seviyelerinin yükselmesine de neden olabilir. Bu da milyonlarca insanı, özellikle kıyı bölgelerinde yaşayanları tehdit edebilir.

Arktik'teki buzulların kaybolması, sadece çevresel açıdan değil, aynı zamanda ekonomik ve jeopolitik açıdan da büyük önem taşıyor. Arktik Okyanusu'ndaki deniz yollarının açılması, dünya ticaretini etkileyebilir. Bu yeni deniz yolları, Asya ve Avrupa arasındaki ulaşım mesafelerini kısaltabilir, ancak bu durum bölgedeki ülkeler arasında rekabeti artırabilir.

Ayrıca, buzul erimesi, bölgedeki doğal kaynaklar, özellikle petrol ve doğalgaz yatakları konusunda da rekabeti hızlandırabilir. Bu kaynaklar, Arktik Okyanusu'nda giderek daha erişilebilir hale geliyor ve bunun küresel enerji güvenliği üzerindeki etkisi büyük olabilir. Bu kaynakların kontrolü, uluslararası ilişkilerde yeni gerilimlere yol açabilir.

(Ayşe Candan)