Doping kullanımı organize suça döndü

Doping, başlangıçta bireysel sporcuların performanslarını artırmak amacıyla başvurduğu bir yöntem olarak bilinirken, zamanla bu alanda faaliyet gösteren organize suç şebekeleri tarafından kontrol altına alınmıştır. 2023 yılında yapılan bir araştırma, doping maddelerinin üretimi, dağıtımı ve satışı üzerinde organize suç gruplarının ciddi bir etkisi olduğunu ortaya koymuştur. Bu gruplar, yasadışı doping maddelerinin küresel piyasada dolaşıma sokulmasında kritik bir rol oynamaktadır.

Özellikle, doping maddelerinin yüksek kâr marjı, organize suç şebekelerinin bu alana yönelmesine neden olmuştur. Avrupa Polis Teşkilatı (Europol) tarafından 2022 yılında yapılan bir operasyonda, doping maddeleri üretip satan uluslararası bir suç örgütü çökertilmiş ve bu örgütün yılda milyonlarca dolar gelir elde ettiği belirlenmiştir. Bu olay, doping kullanımının bireysel bir problem olmaktan çıkıp küresel organize suç ağlarının bir parçası haline geldiğini açıkça göstermektedir.

Doping maddelerinin büyük bir kısmı, genellikle yasal olmayan laboratuvarlarda üretilmekte ve bu laboratuvarlar organize suç grupları tarafından işletilmektedir. Bu laboratuvarlarda üretilen maddeler, sahte ilaç etiketleri ve ambalajlarıyla piyasaya sürülmektedir. 2023 yılında gerçekleştirilen bir başka araştırma, doping maddelerinin dünya genelinde birçok ülkede yasa dışı yollarla üretildiğini ve bu maddelerin sporculara ulaştırılmasında organize suç gruplarının lojistik destek sağladığını ortaya koymuştur.

Bu süreçte kullanılan kaçakçılık yöntemleri, diğer yasadışı maddelerin taşınmasında kullanılan yöntemlerle büyük ölçüde benzerlik göstermektedir. Doping maddeleri, genellikle sınır kapılarında ve havaalanlarında yasal ürünler gibi gösterilerek kaçak yollardan ülkeler arası taşınmaktadır. Bu maddeler, sporculara ve antrenörlere ulaşana kadar birçok el değiştirmekte ve bu süreçte her bir halkada organize suç grupları kâr elde etmektedir.

Organize suçların doping piyasasına dâhil olması, spor dünyasında bu maddelerin kullanımının hızla yayılmasına neden olmuştur. Özellikle genç ve gelecek vaat eden sporcular, yüksek başarı beklentileri ve baskılar nedeniyle bu suç şebekelerinin hedefi haline gelmektedir. 2024 yılında yapılan bir araştırma, genç sporcular arasında doping kullanım oranlarının son beş yılda %20 oranında arttığını ortaya koymuştur. Bu artışta, organize suç gruplarının genç sporculara yönelik stratejik pazarlama ve baskı uygulamaları etkili olmuştur.

Bu durum, sporun temizliği ve adaleti açısından büyük bir tehdit oluşturmaktadır. Dopingle mücadele eden kuruluşlar, bu tür organize suç gruplarını tespit edip adalete teslim etmekte zorlanmakta, bu da doping kullanımının önlenmesini güçleştirmektedir.

Dopingle mücadele konusunda uluslararası düzeyde birçok girişim olsa da, organize suç şebekeleri bu girişimlerin önüne geçmek için sürekli olarak yeni yöntemler geliştirmektedir. Dünya Anti-Doping Ajansı (WADA), son yıllarda bu suç gruplarıyla mücadeleyi öncelikli hedeflerinden biri haline getirmiştir. WADA'nın 2023 raporuna göre, doping maddelerinin yasa dışı üretimi ve dağıtımını engellemek amacıyla çeşitli ülkelerde çok sayıda operasyon gerçekleştirilmiş ve binlerce yasadışı ürün ele geçirilmiştir.

Ancak, bu operasyonlar yeterli değildir. Uzmanlar, dopingle mücadelede daha sıkı uluslararası işbirliğine ve yasal düzenlemelere ihtiyaç olduğunu vurgulamaktadır. Sporcuların bilinçlendirilmesi, doping kullanmanın yalnızca kariyerlerini değil, sağlıklarını da ciddi şekilde tehdit edebileceği konusunda farkındalığın artırılması önem taşımaktadır.

(Fatma Hatun Altıkardeş)