Enerji dünyası değişecek!

Yenilenebilir enerji kaynakları, son on yılda dünya genelinde önemli bir büyüme kaydetti. Güneş ve rüzgar enerjisi gibi kaynaklar, birçok ülkede fosil yakıtların yerini almaya başladı. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) tarafın

an yapılan araştırmalara göre, 2023 yılında yenilenebilir enerji yatırımları, fosil yakıt yatırımlarını ilk kez geride bıraktı. Aynı zamanda, dünya genelinde kurulu güneş enerjisi kapasitesi, her yıl %20’nin üzerinde bir büyüme gösteriyor.

Bu büyümenin arkasındaki itici güçlerden biri de enerji depolama teknolojilerindeki ilerlemeler. Lityum iyon bataryalar ve yeni nesil enerji depolama çözümleri, yenilenebilir enerji kaynaklarının kesintisiz kullanılmasını sağlıyor. Özellikle Tesla ve CATL gibi şirketlerin geliştirdiği mega batarya projeleri, enerji depolama kapasitesini artırarak, güneş ve rüzgar enerjisinin geceleri ve rüzgarsız zamanlarda bile kullanılabilir olmasını sağlıyor. Bu gelişmeler, fosil yakıtlara bağımlılığı azaltırken, enerji arzının daha sürdürülebilir ve güvenli olmasını mümkün kılıyor.

Enerji dünyasındaki dönüşüm, sadece teknolojik ilerlemelerle sınırlı değil; aynı zamanda hükümetlerin ve uluslararası kuruluşların benimsediği sürdürülebilirlik politikaları da bu değişimi hızlandırıyor. Avrupa Birliği başta olmak üzere birçok ülke, 2050 yılına kadar karbon nötr olma hedefi belirledi. Bu hedefler doğrultusunda, kömür ve petrol gibi yüksek karbon emisyonuna neden olan enerji kaynaklarından uzaklaşarak, yenilenebilir enerjiye geçiş teşvik ediliyor.

Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC) kapsamındaki Paris Anlaşması, ülkelerin karbon emisyonlarını azaltma konusundaki taahhütlerini yeniden şekillendirirken, yeşil enerji yatırımlarının artmasına öncülük ediyor. Yapılan bir analiz, dünya genelinde yenilenebilir enerjiye yapılan yatırımın 2025 yılına kadar yıllık 1,5 trilyon dolara ulaşacağını ve bu yatırımların, küresel enerji tüketiminde %30’dan fazla bir paya sahip olacağını öngörüyor.

Yenilenebilir enerji kaynaklarının yükselişi, fosil yakıtların geleceğini belirsiz hale getiriyor. Petrol ve doğalgaz gibi geleneksel enerji kaynaklarına olan talep azalırken, bu durum, enerji ihracatçısı ülkeler üzerinde büyük bir ekonomik baskı oluşturuyor. Örneğin, Orta Doğu ve Rusya gibi ülkeler, enerji gelirlerine bağımlı oldukları için bu dönüşümden en fazla etkilenecek bölgeler arasında yer alıyor.

Ancak, fosil yakıtların tamamen ortadan kalkması kısa vadede mümkün görünmüyor. Enerji talebinin artmaya devam ettiği gelişmekte olan ülkeler, hâlâ fosil yakıtları birincil enerji kaynağı olarak kullanmaya devam ediyor. Bu nedenle, enerji dünyasında bir “ikili yapı” oluşacağı ve yenilenebilir enerjinin yanı sıra fosil yakıtların da belirli bir süre daha varlığını sürdüreceği tahmin ediliyor.

Enerji dünyasında yaşanan bu dönüşüm, sadece enerji üretim ve tüketim alışkanlıklarını değil, aynı zamanda küresel ekonomiyi ve politik güç dengelerini de değiştirecek. Yeni enerji ekonomisi, fosil yakıtlara dayalı eski modelin yerini alırken, yenilenebilir enerji teknolojilerine yatırım yapan ülkeler ve şirketler, geleceğin liderleri arasında yer alacak.

Yenilenebilir enerji kaynaklarının artması, enerji bağımsızlığı ve güvenliği konularında da önemli avantajlar sunuyor. Bu durum, enerji ithalatına bağımlı olan ülkelerin, dışa bağımlılıklarını azaltmalarını ve enerji arzını daha sürdürülebilir bir şekilde yönetmelerini sağlayacak.

(Sema Yüksel Güngörmez)