Görmezden gelmeyin!

Herhangi bir travmatik olay olmadan da morarma görülebilir. Bu duruma "spontan ekimoz" veya "idiyopatik purpura" denir. Spontan ekimoz, her yaştan insanı etkileyebilir, ancak yaşlılarda ve bazı tıbbi durumları olan kişilerde daha yaygındır.

Spontan Ekimozun Nedenleri:

Spontan ekimozun birçok olası nedeni vardır. En yaygın nedenlerden bazıları şunlardır:

--Kan pıhtılaşma bozuklukları: Hemofili ve von Willebrand hastalığı gibi kan pıhtılaşma bozuklukları, morarma riskini artırabilir. Bu bozukluklar, pıhtılaşma faktörlerinin eksikliği veya işlevsizliği nedeniyle kanın pıhtılaşmasını zorlaştırır.

--İlaçlar: Aspirin, ibuprofen ve warfarin gibi bazı ilaçlar kan pıhtılaşmasını engelleyebilir ve morarma riskini artırabilir.

--Vitamin eksiklikleri: C vitamini ve K vitamini eksiklikleri morarma riskini artırabilir. Bu vitaminler, kan damarlarının sağlığını korumak için önemlidir.

--Karaciğer hastalığı: Karaciğer hastalığı, kan pıhtılaşma faktörlerinin üretimini etkileyebilir ve morarma riskini artırabilir.

--Böbrek hastalığı: Böbrek hastalığı, pıhtılaşma faktörlerini yok edebilir ve morarma riskini artırabilir.

--Kan kanserleri: Lösemi ve lenfoma gibi kan kanserleri, morarma riskini artırabilir.

--Vasküler bozukluklar: Vasküler bozukluklar, kan damarlarının zayıflamasına veya hasar görmesine neden olabilir ve morarma riskini artırabilir.

--Yaşlanma: Yaşlandıkça, kan damarlarımız zayıflar ve morarmaya daha yatkın hale geliriz.

Morarma Türleri:

Morarmalar, görünümlerine göre farklı türlere ayrılabilir:

--Peteşi: Ciltte küçük, kırmızı veya mor lekelerdir. Genellikle kılcal damarlarda kanama sonucu oluşur.

--Ekimoz: Ciltte daha büyük, kırmızı veya mor lekelerdir. Genellikle daha derin kan damarlarında kanama sonucu oluşur.

--Hematom: Ciltte şişlik ve ağrıya neden olabilen kan birikimidir. Genellikle kas veya dokuda kanama sonucu oluşur.

Araştırma Bulguları:

Spontan ekimoz ile ilgili bazı araştırma bulguları şunlardır:

*2019 yılında yapılan bir araştırma, spontan ekimozun en yaygın nedeninin kan pıhtılaşma bozukluğu olduğunu bulmuştur.

*2019 yılında yapılan bir başka araştırma, morarma riskinin vitamin E eksikliği ve bazı tıbbi durumlar ile ilişkili olduğunu bulmuştur.

*2019 yılında yapılan bir başka araştırma, kadınların erkeklere göre morarmaya daha yatkın olduğunu bulmuştur.

*2020 yılında yapılan bir başka araştırma, yaşlılarda spontan ekimoz riskinin daha yüksek olduğunu bulmuştur.

*2021 yılında yapılan bir araştırma, C vitamini eksikliğinin spontan ekimoz riskinin artmasıyla ilişkili olduğunu bulmuştur.

*2021 yılında yapılan bir araştırma, morarma riskini artıran en yaygın faktörlerin yaş, travmatik yaralanma ve kan inceltici ilaç kullanımı olduğunu bulmuştur.

(Özkan Güngörmez)