İklim değişikliği KKKA hastalığının etki alanını genişletiyor
İklim değişikliği KKKA hastalığının etki alanını genişletiyor
Küresel iklim değişikliği, yalnızca hava sıcaklıklarını değil, aynı zamanda bulaşıcı hastalıkların yayılımını da etkileyen kritik bir faktör haline gelmiştir. Türkiye de dahil olmak üzere, dünyanın farklı bölgelerinde görülen Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA), iklim değişikliğinin etkisiyle genişleyen bir tehdit olarak karşımıza çıkıyor. KKKA, Hyalomma türü keneler tarafından bulaştırılan bir virüs nedeniyle ortaya çıkan ölümcül bir hastalık olup, son yıllarda bu hastalığın etki alanının giderek genişlediği gözlemlenmektedir.
Haber Giriş Tarihi: 23.10.2024 14:20
Haber Güncellenme Tarihi: 23.10.2024 14:20
Kaynak:
Ayşe CANDAN
KKKA virüsünü taşıyan keneler, iklim değişikliğine bağlı olarak artan sıcaklıklar ve değişen yağış düzenleri ile daha geniş alanlarda varlık göstermektedir. 2020 yılında Nature dergisinde yayımlanan bir araştırma, kene popülasyonlarının sıcak havalarda hızla çoğaldığını ve sıcak iklimlerde yeni bölgelerde görüldüğünü belirtmiştir. Özellikle Türkiye’nin Karadeniz ve İç Anadolu bölgelerinde kene popülasyonunun son on yılda belirgin şekilde arttığı gözlemlenmiştir.
Yapılan bilimsel çalışmalar, küresel sıcaklık artışlarının kenelerin aktif olduğu süreyi uzattığını göstermektedir. KKKA'nın bulaşma riski genellikle bahar ve yaz aylarında zirve yaparken, iklim değişikliğiyle birlikte sonbahar aylarında da hastalığın görülme oranları artmaktadır. 2021'de Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC) tarafından yapılan bir araştırma, sıcak hava dalgalarının ve ılıman geçen kış aylarının kene aktivitesini artırdığını ve hastalığın yıl boyunca etkili olabileceğini ortaya koymuştur.
İklim değişikliği, KKKA’nın etkilediği coğrafi alanların genişlemesine neden olmuştur. Eskiden hastalığın yaygın olmadığı bölgelerde, şimdi kene vakalarının arttığı ve bu durumun yeni KKKA vakalarına yol açtığı gözlemlenmektedir. Özellikle Orta Avrupa, Kafkaslar ve Türkiye'nin batısında daha önce nadir görülen vakalar, son yıllarda kayda değer bir artış göstermiştir. 2023'te Türkiye Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan bir rapora göre, İç Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerinde KKKA vaka sayıları son beş yıl içinde %30 artış göstermiştir.
İklim değişikliği aynı zamanda tarım ve hayvancılık faaliyetlerini de etkileyerek, hastalığın yayılmasına zemin hazırlamaktadır. Hayvan yetiştiriciliği yapılan alanların genişlemesi ve otlatma alanlarındaki değişiklikler, KKKA'nın yayılımına neden olan kenelerin yerleşim alanlarına daha yakın olmasına sebep olmaktadır. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından yapılan bir araştırmada, iklim değişikliği ile birlikte kenelerin çiftlik hayvanlarına bulaşma riskinin artmasının hastalığın yayılmasını hızlandırdığına dikkat çekilmiştir.
Sizlere daha iyi hizmet sunabilmek adına sitemizde çerez konumlandırmaktayız. Kişisel verileriniz, KVKK ve GDPR
kapsamında toplanıp işlenir. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul etmiş olacaksınız.
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.
İklim değişikliği KKKA hastalığının etki alanını genişletiyor
Küresel iklim değişikliği, yalnızca hava sıcaklıklarını değil, aynı zamanda bulaşıcı hastalıkların yayılımını da etkileyen kritik bir faktör haline gelmiştir. Türkiye de dahil olmak üzere, dünyanın farklı bölgelerinde görülen Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA), iklim değişikliğinin etkisiyle genişleyen bir tehdit olarak karşımıza çıkıyor. KKKA, Hyalomma türü keneler tarafından bulaştırılan bir virüs nedeniyle ortaya çıkan ölümcül bir hastalık olup, son yıllarda bu hastalığın etki alanının giderek genişlediği gözlemlenmektedir.
KKKA virüsünü taşıyan keneler, iklim değişikliğine bağlı olarak artan sıcaklıklar ve değişen yağış düzenleri ile daha geniş alanlarda varlık göstermektedir. 2020 yılında Nature dergisinde yayımlanan bir araştırma, kene popülasyonlarının sıcak havalarda hızla çoğaldığını ve sıcak iklimlerde yeni bölgelerde görüldüğünü belirtmiştir. Özellikle Türkiye’nin Karadeniz ve İç Anadolu bölgelerinde kene popülasyonunun son on yılda belirgin şekilde arttığı gözlemlenmiştir.
Yapılan bilimsel çalışmalar, küresel sıcaklık artışlarının kenelerin aktif olduğu süreyi uzattığını göstermektedir. KKKA'nın bulaşma riski genellikle bahar ve yaz aylarında zirve yaparken, iklim değişikliğiyle birlikte sonbahar aylarında da hastalığın görülme oranları artmaktadır. 2021'de Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC) tarafından yapılan bir araştırma, sıcak hava dalgalarının ve ılıman geçen kış aylarının kene aktivitesini artırdığını ve hastalığın yıl boyunca etkili olabileceğini ortaya koymuştur.
İklim değişikliği, KKKA’nın etkilediği coğrafi alanların genişlemesine neden olmuştur. Eskiden hastalığın yaygın olmadığı bölgelerde, şimdi kene vakalarının arttığı ve bu durumun yeni KKKA vakalarına yol açtığı gözlemlenmektedir. Özellikle Orta Avrupa, Kafkaslar ve Türkiye'nin batısında daha önce nadir görülen vakalar, son yıllarda kayda değer bir artış göstermiştir. 2023'te Türkiye Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan bir rapora göre, İç Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerinde KKKA vaka sayıları son beş yıl içinde %30 artış göstermiştir.
İklim değişikliği aynı zamanda tarım ve hayvancılık faaliyetlerini de etkileyerek, hastalığın yayılmasına zemin hazırlamaktadır. Hayvan yetiştiriciliği yapılan alanların genişlemesi ve otlatma alanlarındaki değişiklikler, KKKA'nın yayılımına neden olan kenelerin yerleşim alanlarına daha yakın olmasına sebep olmaktadır. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından yapılan bir araştırmada, iklim değişikliği ile birlikte kenelerin çiftlik hayvanlarına bulaşma riskinin artmasının hastalığın yayılmasını hızlandırdığına dikkat çekilmiştir.
(Ayşe Candan)
Kaynak: Ayşe CANDAN
En Çok Okunan Haberler