İklim değişikliği ruhsal hastalıkları artırıyor

Yapılan araştırmalar, iklim değişikliğinin neden olduğu aşırı hava olaylarının ve uzun vadeli çevresel değişimlerin, ruhsal hastalıkların artışına yol açtığını göstermektedir. Uzmanlar, iklim değişikliğinin psikolojik etkilerinin daha fazla farkına varılması gerektiğini vurguluyor.

İklim değişikliği, ruh sağlığını çeşitli yollarla etkileyebilir:

--Aşırı Hava Olayları: Fırtınalar, sel, orman yangınları ve sıcak hava dalgaları gibi aşırı hava olayları, travmatik deneyimlere neden olabilir. Bu tür olaylar, akut stres bozukluğu ve travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) gibi ruhsal sağlık sorunlarına yol açabilir.

--Uzun Vadeli Çevresel Değişimler: Artan sıcaklıklar, kuraklık, deniz seviyesindeki yükselmeler ve biyolojik çeşitlilik kaybı gibi uzun vadeli çevresel değişimler, insanların yaşam koşullarını zorlaştırarak kronik stres, depresyon ve anksiyete gibi ruhsal hastalıkların artmasına neden olabilir.

--Yer Değiştirme ve Göç: İklim değişikliği nedeniyle yaşanabilir alanların azalması, milyonlarca insanı göçe zorlayabilir. Göç, yer değiştirme stresi, kimlik kaybı ve toplumsal bağların kopması gibi faktörlerle ruh sağlığını olumsuz etkileyebilir.

--Ekonomik Zorluklar: Tarım, balıkçılık ve turizm gibi iklim değişikliğine duyarlı sektörlerde çalışan bireyler, geçim kaynaklarının kaybı nedeniyle ekonomik zorluklar yaşayabilir. Bu durum, finansal stres ve buna bağlı ruhsal sağlık sorunlarına yol açabilir.

Birçok araştırma, iklim değişikliği ile ruh sağlığı sorunları arasındaki bağlantıyı ortaya koymuştur. 2018 yılında yayınlanan bir çalışma, sıcaklık artışlarının ve aşırı hava olaylarının, ruhsal hastalıkların prevalansında önemli bir artışa neden olduğunu göstermiştir. Çalışmada, özellikle sıcak hava dalgalarının depresyon ve intihar oranlarını artırdığı belirtilmiştir .

Bir diğer araştırma ise, iklim değişikliği nedeniyle yer değiştiren toplulukların, psikolojik sıkıntı, anksiyete ve depresyon gibi ruhsal sağlık sorunları yaşama olasılığının daha yüksek olduğunu ortaya koymuştur .

Konuya ilişkin görüşlerini paylaşan psikiyatrist tarafından yapılan açıklamada; "İklim değişikliği, doğrudan ve dolaylı yollarla ruh sağlığını olumsuz etkileyen ciddi bir tehdittir. Aşırı hava olaylarının ve çevresel değişimlerin yarattığı stres, bireylerin ruh sağlığını zayıflatmakta ve ruhsal hastalıkların artmasına neden olmaktadır. Bu nedenle, iklim değişikliği ile mücadele ederken, ruh sağlığına yönelik önlemleri de göz önünde bulundurmalıyız," ifadeleri yer aldı.

İklim değişikliğinin ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak için çeşitli önlemler alınabilir:

--Toplum Sağlığına Yönelik Eğitim ve Bilinçlendirme: İklim değişikliğinin ruh sağlığı üzerindeki etkileri konusunda toplumun bilinçlendirilmesi ve ruh sağlığı hizmetlerine erişimin artırılması önemlidir.

--Psikososyal Destek Hizmetleri: Aşırı hava olaylarından etkilenen bireylere ve göç eden topluluklara yönelik psikososyal destek hizmetlerinin sağlanması gerekmektedir.

--Dayanıklılık ve Uyarlanabilirlik Stratejileri: Toplumların iklim değişikliğine karşı dayanıklılığını artırmak için uyarlanabilirlik stratejilerinin geliştirilmesi önemlidir. Bu stratejiler, hem fiziksel hem de ruhsal sağlık açısından koruyucu olacaktır.

--Ruh Sağlığı Hizmetlerinin Güçlendirilmesi: İklim değişikliği nedeniyle artan ruhsal sağlık sorunlarına karşı yeterli sayıda ruh sağlığı profesyoneli yetiştirilmesi ve ruh sağlığı hizmetlerinin erişilebilirliğinin artırılması gerekmektedir.

(Sercan Uslubaş)