İnme sonrası yutma bozukluğunda ekşi sıvı yutma fonksiyonunu etkiliyor!

İnmenin birçok farklı semptomu olabilir ve bunlardan biri de yutma bozukluğudur (disfaji). Yutma bozukluğu, inme geçiren hastaların %30-80'ini etkileyen yaygın bir sorundur ve pnömoni, aspirasyon ve yetersiz beslenme gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir. 

Disfaji, yutma işleminin zorlaşması veya imkansız hale gelmesi anlamına gelir ve inme sonrası hastalarda sıklıkla görülen bir sorundur.

Disfaji, hastaların beslenmesini ve hidrasyonunu zorlaştırabilir ve ayrıca aspirasyon ve pnömoni gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. 

Araştırmanın Amacı:

Bu araştırmanın amacı, inme sonrası yutma bozukluğu gelişen hastalara erken dönemde verilen ekşi sıvının yutma fonksiyonu üzerindeki etkisini değerlendirmektir.

Araştırma Yöntemi:

Araştırma, randomize kontrollü bir deneysel çalışma olarak tasarlanmıştır. Çalışmaya, inme sonrası yutma bozukluğu tanısı alan 95 hasta dahil edilmiştir. Hastalar rastgele iki gruba ayrılmıştır:

*Deney grubu (n=47): Bu gruptaki hastalara, 7. ve 30. günlerde 15 ml limon suyu verilmiştir.

*Kontrol grubu (n=48): Bu gruptaki hastalara 7. ve 30. günlerde su verilmiştir.

Hastaların yutma fonksiyonları, Standart Yutma Testi (SÖT), Gugging Yutma Tarama Testi (GYST) ve NIH İnme Skalası (NIHSS) kullanılarak 7., 15., 30. ve 45. günlerde değerlendirilmiştir.

Araştırma Bulguları:

Araştırmanın sonuçları, deney grubundaki hastalara verilen ekşi sıvının yutma fonksiyonunu önemli ölçüde iyileştirdiğini göstermiştir. Ekşi sıvılar ağızda tükürük üretimini uyarabilir ve bu da yiyeceklerin daha kolay yutulmasını sağlayabilir. Ayrıca, ekşi sıvılar, yutma kaslarını uyararak yutma refleksini tetikleyebilir. SÖT ve GYST puanlarında deney grubunda anlamlı bir iyileşme gözlemlenirken, kontrol grubunda herhangi bir değişiklik olmamıştır. NIHSS puanlarında da her iki grupta da anlamlı bir iyileşme gözlemlenmiştir.

Araştırmalardan bazıları şunlardır:

--2016 yılında yapılan bir araştırma, inme sonrası disfagi olan hastalarda ekşi sıvı kullanımı ile yutma fonksiyonlarında anlamlı bir iyileşme olduğunu göstermiştir.

--2018 yılında yapılan bir başka araştırma, ekşi sıvı kullanımının inme sonrası disfagi olan hastalarda aspirasyon riskini azaltabileceğini göstermiştir.

--2020 yılında yapılan bir meta-analiz, ekşi sıvı kullanımının inme sonrası disfagi tedavisinde etkili bir yöntem olduğunu ve hastaların yaşam kalitesini iyileştirebileceğini göstermiştir.

   Bu araştırma, inme sonrası yutma bozukluğu gelişen hastalara erken dönemde verilen ekşi sıvının yutma fonksiyonunu iyileştirmede etkili bir yöntem olabileceğini göstermektedir. Daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmakla birlikte, ekşi sıvı tedavisinin inme sonrası yutma bozukluğu tedavisinde yeni bir seçenek sunabileceği umulmaktadır.

(Sercan Uslubaş)