Kasaba esnafı zincir marketlere karşı direniyor

Küçük esnafın en büyük şikâyetlerinden biri, zincir marketlerin rekabet koşullarını bozması. Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu (TESK) tarafından 2023 yılında yayımlanan bir rapora göre, zincir marketlerin yaygınlaşması sonucu son beş yıl içinde bakkal ve küçük işletme sayısında %25 oranında azalma görüldü. Raporda, zincir marketlerin tekelleşmeye doğru evrildiğine dikkat çekilirken, kasaba halkının ise bu durumdan olumsuz etkilendiği vurgulanıyor.

Kasabalarda yaşayan birçok vatandaş, zincir market ürünlerinin çoğunlukla dış üretim olduğuna ve yerel ekonomiye katkı sağlamadığına dikkat çekiyor. Küçük esnaftan alışveriş yapanların sayısında azalma olsa da, bazı tüketiciler yerel işletmelere destek olmayı sürdürüyor. Esnaflardan biri yaptığı açıklamada, zincir marketlerin sürekli olarak ürün indirimleriyle müşterileri çektiğini ancak uzun vadede fiyatların tekrar yükseldiğini ifade etti.

Ekonomistler de bu konuda yerel esnafın haklılığına dikkat çekiyor. Stratejik Planlama ve Araştırmalar Derneği tarafından yapılan çalışmada, zincir marketlerin bir bölgede yoğunlaşmasının yerel ticaret dengelerini ciddi şekilde bozduğu belirtiliyor. Ayrıca esnafların kendi bölgelerindeki süreçlerini geliştirememe riskine karşı, acil tedbirlerin alınması gerektiği öneriliyor.

Bununla birlikte, küçük esnafların örgütlenerek yerel dayanışma kooperatifleri kurmaya başladığı gözlemleniyor. Bu kooperatifler aracılığıyla hem ürün çeşitliliği arttırılmaya çalışılıyor hem de daha uygun fiyatlarla hizmet veriliyor. Ancak bu girişimlerin yeterli olup olmayacağı henüz kesin değil.

Kasaba halkı ise yerel ekonominin çöküşünü engellemek için tüketici davranışlarının önemine vurgu yapıyor. Uzmanlar da çözümün sadece devlet düzenlemeleriyle değil, vatandaşların bilinçli tercihler yapmasıyla sağlanabileceğini ifade ediyor.

(Ramazan Gültaş)