Kozmetiğin görünmeyen bedeli: Derin deniz köpek balıkları yok oluş eşiğinde

Kozmetik ürünlerinde nemlendirici ve yumuşatıcı etkisi nedeniyle yaygın olarak kullanılan skualen, doğal olarak birçok kaynakta bulunuyor. Bitkisel alternatifleri zeytin yağı ve diğer bitkisel yağlardan elde edilebilse de, birçok şirket üretim maliyetlerini düşürmek adına köpek balığı karaciğerini tercih ediyor. Son yapılan bir araştırmaya göre, her yıl yaklaşık 2,7 milyon ila 3 milyon derin deniz köpek balığının sadece skualen elde etmek için avlandığı tahmin ediliyor. Bu rakamlar, popülasyonu son derece hassas olan derin deniz köpek balıkları için büyük bir tehdit oluşturuyor.

Derin deniz köpek balıkları, üreme hızlarının yavaş olması ve geç olgunlaşmaları nedeniyle diğer türlere kıyasla çevresel değişimlere daha savunmasızdır. Ayrıca, doğal yaşam alanlarının da giderek daralması onların hayatta kalma şansını daha da azaltıyor. Bilim insanları, özellikle korkutucu bir hızda azalan Türk sularındaki köpek balığı türlerine dikkat çekiyor. Marmara ve Ege Denizi'ndeki türlerin neredeyse yok olma seviyesine geldiği uyarısında bulunuluyor.

Bilimsel çevreler ve çevre örgütleri, bu soruna karşı daha sürdürülebilir çözümlerin hayata geçirilmesi gerektiği konusunda hemfikir. Uzmanlar, bitkisel skualen kullanımının yaygınlaştırılmasının ve hükümetlerin bu konuda daha sıkı düzenlemeler getirmesinin önemine vurgu yapıyor. Tüketicilerin de bu süreçte kilit bir rol oynayabileceği belirtiliyor. Ambalaj etiketlerine dikkat ederek sürdürülebilir ve hayvan dostu ürünleri tercih etmek, bu sorunun çözümüne katkıda bulunabilir.

(Sema Yüksel Güngörmez)