Küresel ticarette yeni anlaşmalar üzerine hareketlilik

Ekonomistler, son yıllarda ülkelerin tek taraflı korumacı politikalar yerine çok taraflı iş birliği anlaşmalarına yöneldiğine işaret ediyor. Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) verilerine göre, bu yıl toplamda 50’den fazla bölgesel ticaret anlaşması müzakere edildi ve bunların 20’ye yakını yürürlüğe girdi. Özellikle Asya-Pasifik ülkeleri arasında yapılan Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık (RCEP) anlaşması, küresel ticaretin yönünü belirleyen en önemli hamlelerden biri oldu.

Uzmanlar, yeni nesil ticaret anlaşmalarının yalnızca ekonomik kazanımlara değil, aynı zamanda çevresel ve sosyal sorumluluklara da odaklandığını belirtiyor. Avrupa Birliği’nin öncülüğünde geliştirilen Karbon Sınır Düzenlemesi Mekanizması (CBAM) gibi politikalar, sürdürülebilir üretim ve yeşil dönüşümü teşvik etmeyi amaçlıyor. Bu tür adımların, küresel ölçekte karbon emisyonlarını düşürmek ve iklim kriziyle mücadelede önemli katkılar sağlayacağı öngörülüyor.

Araştırma raporları ayrıca dijital ticaretin yükselişte olduğunu ortaya koyuyor. 2022 yılında dünya genelindeki e-ticaret hacmi toplam ticaretin %25’ine yakınını oluşturdu. Bununla birlikte, vergi düzenlemeleri, veri güvenliği ve fikri mülkiyet hakları gibi konuların çözümü için ülkeler arasında kapsamlı bir düzenlemeye ihtiyaç olduğu belirtiliyor. Özellikle ABD, Çin ve AB arasında süregelen teknoloji odaklı ticari müzakerelerin sonuçları merakla bekleniyor.

Önümüzdeki dönemde küresel ticarette rekabetin artarken, aynı zamanda iş birliğinin de güçleneceği tahmin ediliyor. Bu süreçte Türkiye gibi merkez ülkelerin de stratejik bir rol oynayacağı öngörülüyor. Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan açıklamalara göre, Türkiye’nin bölgesel ticaret anlaşmaları ile dış pazarlardaki etkinliğini artırmaya yönelik adımları hız kazandı. Özellikle Afrika ülkeleri ile ilişkilerde yeni dönemin kapıları aralanmaya başlıyor.

(Özkan Güngörmez)