Obezite oranı ilk kez %30’u geçti

Birçok yerli ve yabancı araştırma, Türkiye’deki obezite oranının her yıl arttığını ve son yıllarda ciddi bir halk sağlığı sorunu haline geldiğini ortaya koyuyor. İstanbul Üniversitesi'nin 2023'teki araştırmasına göre, Türkiye’de 18 yaş ve üstü bireyler arasında obezite oranı %30,3’e ulaştı. Araştırmada, kadınların obezite oranı erkeklere göre daha yüksek bulunurken, genç yetişkinlerde ise obezite oranının dikkat çekici bir şekilde arttığı belirlendi. Ayrıca, İstanbul Teknik Üniversitesi tarafından 2022 yılında yapılan bir çalışmada, obezite ile kronik hastalıklar arasında güçlü bir ilişki olduğu vurgulandı. Çalışmaya göre, obezite oranının %30’un üzerine çıkması, kalp hastalıkları, diyabet ve hipertansiyon gibi rahatsızlıkların hızla artmasına neden oluyor.

Uzmanlar, obezite oranlarının artmasında birçok faktörün etkili olduğunu belirtiyor. Özellikle son yıllarda değişen yaşam tarzı, hareketsizlik ve yanlış beslenme alışkanlıkları, obeziteyi tetikleyen başlıca etmenler arasında yer alıyor. TÜİK verilerine göre, Türkiye'deki bireylerin %70’i haftada sadece 2 saat fiziksel aktivite yapıyor. Ayrıca, fast food tüketiminin artması ve işlenmiş gıdalara olan rağbet, obezite oranlarını daha da yükseltiyor. Türkiye’de yapılan bir başka araştırma ise, son 5 yılda kişi başına düşen fast food harcamasının %40 arttığını gösteriyor.

Bunun yanında, pandemi dönemiyle birlikte evde kalma sürelerinin artması ve psikolojik faktörlerin de obeziteyi artırdığına dikkat çekiliyor. Özellikle 2020 yılında yapılan bir çalışma, evde kalma döneminin sonunda, Türkiye'de obezite oranlarının %5 kadar arttığını ortaya koydu.

Obezite, yalnızca estetik bir sorun olmanın ötesinde, ciddi sağlık problemlerine yol açabiliyor. Türkiye’de obeziteye bağlı hastalıkların sayısı hızla artıyor. 2023 yılı itibariyle Türkiye’de obeziteye bağlı kalp hastalıkları %17 artarken, diyabet oranları %12 oranında bir yükseliş gösterdi. Türkiye Kardiyoloji Derneği'nin 2022 raporuna göre, obezite, kalp damar hastalıkları için başlıca risk faktörleri arasında yer alıyor. Ayrıca, obezite, kanser, uyku apnesi, eklem hastalıkları ve karaciğer yağlanması gibi diğer sağlık sorunlarına da yol açabiliyor.

Uzmanlar, obezite oranlarındaki artışı “toplum sağlığını tehdit eden bir salgın” olarak nitelendiriyor ve şu uyarılarda bulunuyor: “Obezite, yalnızca bireysel bir sağlık sorunu değil, toplumsal bir kriz haline gelmiş durumda. Hem hükümetlerin hem de bireylerin sorumluluğu büyük. Sağlıklı yaşam alışkanlıklarını benimsemek, erken yaşta eğitim vermek ve fiziksel aktiviteleri artırmak çok kritik. Aksi takdirde, obezite oranındaki artış sadece bireysel sağlık sorunlarını değil, ülke ekonomisini de zorlayacak.”

(Fatma Hatun Altıkardeş)