Stokçuluğa karşı yeni tedbirler yolda  

Yapılan bir araştırmaya göre, tüketici davranışlarını etkileyen en önemli unsurlardan biri ürün fiyatlarındaki dalgalanma. Fiyat artış beklentisiyle ürünlere olan talep artarken, üreticiler ve dağıtım zincirindeki bazı unsurlar bu durumu fırsat olarak değerlendirip arz kısıtlamasına gidiyor. Türkiye genelinde yapılan kapsamlı bir saha çalışması, bu tarz uygulamaların son bir yılda yüzde 20 oranında arttığını ortaya koyuyor. Çalışmayı yürüten ekonomistlere göre, fiyat spekülasyonlarına açık alanların daha sıkı denetim mekanizmalarına tabi tutulması kritik önem taşıyor.

Tarım Bakanlığı'nın üzerinde çalıştığı yeni yasa tasarısında, haksız kazanç sağlayan stokçulara uygulanacak cezaların ağırlaştırılması gündemde. Tasarıyla birlikte hem caydırıcılık artırılacak hem de vatandaşların ürünlere erişiminde süreklilik sağlanacak. Ancak uzmanlar, düzenlemelerin sadece cezai boyutla sınırlı kalmaması gerektiğini savunuyor. Depolama koşullarının iyileştirilmesi, tedarik zincirindeki aksamaların giderilmesi ve yerel üretimin teşvik edilmesi gibi uzun vadeli çözümlerin de devreye alınması, kalıcı bir çözüm için elzem olarak değerlendiriliyor.

Bu arada, tedarik zincirindeki tüm paydaşların şeffaflık ilkesine uygun hareket etmesi için dijital izleme sistemlerinin devreye alınması planlanıyor. Blockchain gibi teknolojilerin uygulanması sayesinde ürünlerin üretimden tüketiciye ulaşana kadarki süreçlerinin kayıt altına alınması, hem denetimi kolaylaştıracak hem de olası spekülasyonları engelleyecek.  

Tüketiciler ise bu süreçte ortak bir farkındalık yaratılmasının önemine vurgu yapıyor. Yapılan anketlere göre halkın yüzde 70’i, stokçuluğun enflasyon üzerindeki etkisinden haberdar olmalarına rağmen konuya dair yeterli bilgiye sahip değil. Bu noktada kamu spotları ve sosyal medya kampanyalarıyla vatandaşların bilinçlendirilmesi gerekiyor.

(Dilvin Altıkardeş)