Suni çimlerdeki kimyasallar sporcuların sağlığı için risk oluşturuyor

Yapılan araştırmalar, suni çimlerde bulunan bazı kimyasalların kanser, cilt rahatsızlıkları, karaciğer sorunları ve üreme sistemi problemleri gibi ciddi sağlık riskleri oluşturabileceğini gösteriyor.

Suni çimlerde bulunan riskli kimyasallardan bazıları şunlardır:

*Kalıcı ve kanser yapıcı organik maddeler (PAHs): Bu kimyasallar, yanma ve is ile oluşur ve cilt kanseri riskini artırabilir. 

Suni çimler, PFAS (per- ve polifloroalkil maddeler) adı verilen bir grup kimyasal içerir. PFAS'lar, su ve yağ itici özelliklere sahip olması nedeniyle birçok endüstriyel üründe kullanılır. Ancak, PFAS'ların kansere, tiroid hastalığına ve üreme sorunlarına yol açabileceğine dair kanıtlar da vardır. 

*Kurşun, kadmiyum ve arsenik gibi ağır metaller: Bu metaller, sinir sistemi ve böbrekler gibi organlara zarar verebilir.

*Mikroplastikler: Suni çimlerin üretiminde kullanılan lastik granülleri, zamanla küçük plastik parçalara (mikroplastik) dönüşür. Bu mikroplastikler, solunum yoluyla ciğerlere girerek solunum problemlerine ve diğer sağlık sorunlarına yol açabilir.

*Yapay tatlandırıcılar: Suni çimlerde yabani otların büyümesini engellemek için kullanılan bazı kimyasallar, yapay tatlandırıcılar içerir. Bu kimyasalların uzun vadeli sağlık etkileri tam olarak bilinmemekle birlikte, bazı endişeler mevcuttur.

Suni çimlerde bulunan kimyasallara maruz kalmanın sporcular üzerinde aşağıdakiler gibi çeşitli olumsuz etkileri olabilir:

--Cilt tahrişi ve alerjisi: Suni çimlerde bulunan kimyasallar, ciltte tahrişe, kaşıntıya ve kızarıklığa neden olabilir. Bazı kişilerde ise alerjik reaksiyonlara yol açabilir.

--Solunum problemleri: Suni çimlerde bulunan mikroplastikler ve diğer kimyasallar solunum yoluyla ciğerlere girerek astım, bronşit ve diğer solunum problemlerine yol açabilir.

--Kanser: Suni çimlerde bulunan PAHs gibi kimyasallar, cilt kanseri riskini artırabilir.

--Üreme sistemi problemleri: Bazı araştırmalar, suni çimlerde bulunan kimyasalların erkeklerde sperm kalitesini ve üreme fonksiyonlarını olumsuz etkileyebileceğini göstermiştir.

Sporcuların suni çimlerde bulunan kimyasallara maruz kalmasını en aza indirmek için:

--Sık sık duş almak ve giysileri değiştirmek: Suni çim sahada antrenman veya maç yaptıktan sonra ter ve kir ile birlikte kimyasallar da ciltten uzaklaştırılmalıdır.

--Cilt bariyerini korumak: Suni çim sahada antrenman veya maç yaparken güneş kremi ve cilt losyonu gibi ürünler kullanarak cilt bariyerinin korunması önemlidir.

--Suni çim sahalarda su içmek: Suni çim sahalarda su içmek, dehidrasyonu önlemenin yanı sıra vücuttan kimyasalların atılmasına da yardımcı olur.

--Mümkün olduğunca doğal çim sahalarda spor yapmak: Suni çim sahaların riskleri hakkında bilinçli olmak ve mümkün olduğunca doğal çim sahalarda spor yapmak en sağlıklı tercih olacaktır.

Araştırma Bulguları:

*2022 yılında yapılan bir araştırma, suni çim sahalarda antrenman yapan futbolcuların idrarlarında, doğal çim sahalarda antrenman yapan futbolculara kıyasla daha yüksek seviyede PAHs bulunduğunu göstermiştir. Bu bulgu, suni çim sahalarda bulunan PAHs'lerin cilt kanseri riskini artırabileceğini düşündürmektedir. 

*2021 yılında yapılan bir başka araştırma, suni çim sahalarda kullanılan lastik granüllerinin, zamanla mikroplastiklere dönüşerek çevreye ve insan sağlığına zarar verebileceğini göstermiştir.

(Özkan Güngörmez)