Termik santrallerin atıkları tarım alanlarını zehirliyor

Termik santraller, enerji üretimi sırasında kömür ve diğer fosil yakıtların yakılması sonucu zararlı gazlar ve atıklar üretir. Bu atıklar arasında ağır metaller, cıva, arsenik, kadmiyum gibi zehirli maddeler bulunur. Santrallerin atıkları genellikle iki şekilde çevreye salınır: havaya ve suya. Havaya salınan gazlar solunabilirken, suya karışan atıklar yeraltı sularını ve yüzeysel sulama kaynaklarını kirletir. Ancak bu atıkların toprakla temas ettiğinde yarattığı zarar, özellikle tarım alanları için son derece yıkıcı olabilir.

Tarım alanlarına yayılan bu kirli atıklar, toprak yapısını bozarak bitkilerin sağlıklı bir şekilde büyümesini engeller. Özellikle ağır metallerin birikmesi, bitkilerin normal gelişimini engeller ve bu metaller insan sağlığı için son derece tehlikeli olabilir. Çiftçiler, bu durumdan dolayı sadece verim kayıpları yaşamakla kalmıyor, aynı zamanda yetiştirdikleri ürünlerin kalite sorunları ile de karşılaşıyorlar.

Son yıllarda yapılan çeşitli araştırmalar, termik santrallerin çevreye olan zararlarını somut bir şekilde gözler önüne seriyor. Yapılan bir çalışmada, termik santrallerin bulunduğu bölgelerdeki toprakların, özellikle arsenik ve kadmiyum gibi ağır metaller açısından aşırı şekilde kirlenmiş olduğu tespit edilmiştir. Hacettepe Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü'nün yaptığı bir diğer araştırma ise, bu metallerin tarımsal üretimdeki verimliliği %30 oranında azalttığını göstermektedir. Ayrıca, bu metallerin uzun süreli birikiminin insan sağlığı üzerindeki etkileri de oldukça ciddi sonuçlar doğurabiliyor.

Tarım ve Orman Bakanlığı'nın 2022 verilerine göre, termik santrallerin bulunduğu yerlerdeki sulama kaynakları, genellikle köylerdeki çiftçiler tarafından kullanılıyor. Ancak yapılan analizler, bu sulama kaynaklarındaki suyun kirli olduğunu ve insan sağlığına zarar verebilecek seviyelerde ağır metaller içerdiğini ortaya koyuyor.

Termik santrallerin etkilediği bölgelerdeki çiftçiler, ürünlerindeki verim kayıplarını ve toprağın kirlenmesini her geçen gün daha çok hissediyor. Özellikle Karadeniz Bölgesi'nde yer alan bazı köylerde, tarım alanları doğrudan termik santrallerin atıklarından etkileniyor. Yalova, Zonguldak, Amasya gibi bölgelerdeki çiftçiler, yıllardır süren verim kayıplarına karşı çözüm arayışında.

Araştırmacılar, termik santrallerin çevreye verdiği zararların daha etkin bir şekilde izlenmesi gerektiğini belirtiyor: “Kömürle çalışan termik santrallerin havaya ve suya yaydığı zararlı gazlar, toprak ve su kirliliğine yol açmaktadır. Bu kirliliğin tarım alanları üzerindeki etkisi, ciddi boyutlara ulaşmaktadır. Özellikle ağır metallerin toprağa karışması, verimlilik kayıplarına ve sağlık sorunlarına neden olmaktadır. Bu nedenle, bu tür santrallerin çevresel etkileri daha sıkı denetlenmeli ve kirlilik öncesi tedbirler alınmalıdır.”

(Fatma Hatun Altıkardeş)