Tersine göç hız kazandı

İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyükşehirlerde kira fiyatlarının son iki yılda %200’ün üzerinde artış göstermesi, özellikle yeni mezunlar ve genç çalışanlar için şehir yaşamını sürdürülemez hale getirdi. 2025 yılı başında yapılan bir araştırmada, gençlerin %64’ü şehirde yaşamanın artık ekonomik olarak mümkün olmadığını belirtti. Yüksek yaşam maliyetlerine karşılık düşük ücretler, özellikle beyaz yakalı gençler arasında kırsala dönme eğilimini artırdı.

Tersine göç eden gençler yalnızca şehirden uzaklaşmakla kalmıyor; aynı zamanda kırsalda üretim odaklı yeni bir yaşam kuruyor. Gençler, tarımsal üretim, hayvancılık, e-ticaret ve uzaktan çalışma gibi faaliyetlerle köy ekonomilerine yeni bir soluk getiriyor. Tarım ve Orman Bakanlığı'nın 2024 yılı raporuna göre, genç girişimcilerin %35’i kırsalda tarımsal üretime yönelmiş durumda.

Bazı gençler ise freelance ya da dijital nomad olarak çalışmaya devam ederken, köy ortamında daha düşük maliyetle yaşamayı tercih ediyor. Özellikle pandemi sonrası artan uzaktan çalışma modelleri, bu geçişi hızlandıran önemli etkenlerden biri oldu.

Tersine göçü desteklemek için devlet tarafından sunulan teşvikler de gençlerin kırsala dönüşünü cazip hale getiriyor. Kırsal Kalkınma Destek Programı (KKDP) kapsamında genç girişimcilere 150 bin TL’ye kadar hibe, ücretsiz toprak tahsisi ve tarımsal eğitim imkanları sunuluyor. Bu programlara 2024 yılında yapılan başvurular önceki yıla göre %45 arttı.

Her ne kadar kırsala dönüş hız kazansa da, gençler bazı yapısal zorluklarla karşı karşıya. Ulaşım, internet altyapısı, sosyal izolasyon ve hizmetlere erişim gibi problemler, uzun vadede kalıcılığı tehdit edebiliyor. Ancak bu sorunlara rağmen, kırsalda yaşamayı sürdüren gençlerin %72’si “kararımdan memnunum” diyor.

(Sema Yüksel Güngörmez)