Türkiye, küresel tedarik zinciri finansmanından daha çok pay almalı

Küresel tedarik zinciri finansmanı, işletmelerin tedarik zincirlerindeki nakit akışlarını optimize etmelerine ve finansman maliyetlerini düşürmelerine yardımcı oluyor. Uluslararası ticaretin gelişmesiyle birlikte, tedarik zinciri finansmanı pazarı da büyüyor. Deloitte'un 2022 yılında yayınladığı bir rapora göre, küresel tedarik zinciri finansmanı pazarı yaklaşık 1.7 trilyon dolar büyüklüğe ulaştı ve önümüzdeki yıllarda daha da büyümesi bekleniyor.

Türkiye, Avrupa ve Asya'nın kesişim noktasında yer alması ve güçlü üretim altyapısı sayesinde uluslararası ticarette önemli bir rol oynuyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2022 yılında Türkiye'nin ihracatı 225 milyar dolar seviyesine ulaştı. Ancak, küresel tedarik zinciri finansmanından alınan payın bu potansiyeli tam olarak yansıtmadığı görülüyor.

Standard Chartered Bank'ın 2023 yılında yayınladığı bir rapora göre, Türkiye, küresel tedarik zinciri finansmanı pazarında henüz yeterince temsil edilmiyor. Raporda, Türkiye'nin küresel tedarik zinciri finansmanı işlemlerindeki payının %1'in altında olduğu belirtiliyor. Bu da Türkiye'nin bu alanda büyük bir büyüme potansiyeline sahip olduğunu gösteriyor.

   Yapılan araştırmalar, Türkiye'nin küresel tedarik zinciri finansmanından daha fazla pay almasının önündeki engelleri ve fırsatları ortaya koyuyor.

Engeller:

-Regülasyonel Kısıtlamalar: Türkiye'deki finansal düzenlemelerin ve bankacılık sisteminin uluslararası standartlarla tam uyumlu olmaması, yabancı yatırımcıların ve finansal kurumların Türkiye pazarına girmesini zorlaştırıyor.

-Kredi Notu ve Risk Algısı: Türkiye'nin uluslararası kredi derecelendirme kuruluşları nezdindeki notunun düşük olması, yabancı finansman maliyetlerini artırıyor ve tedarik zinciri finansmanı işlemlerini olumsuz etkiliyor.

-Teknolojik Altyapı Eksikliği: Dijital tedarik zinciri finansmanı çözümlerinin yeterince yaygın olmaması, işlemlerin verimliliğini düşürüyor.

Fırsatlar:

--Stratejik Konum ve Lojistik Avantajlar: Türkiye'nin coğrafi konumu, Avrupa, Orta Doğu ve Asya pazarlarına kolay erişim sağlıyor. Bu da tedarik zincirlerinde Türkiye'yi önemli bir oyuncu haline getiriyor.

--Genç ve Dinamik İş Gücü: Türkiye'nin genç nüfusu ve nitelikli iş gücü, üretim kapasitesini ve yenilikçi çözümleri destekliyor.

--Serbest Ticaret Anlaşmaları: Türkiye'nin çeşitli ülkelerle imzaladığı serbest ticaret anlaşmaları, ihracatçıların uluslararası pazarlara erişimini kolaylaştırıyor.

   Türkiye'nin küresel tedarik zinciri finansmanından daha fazla pay alabilmesi için çeşitli adımlar atması gerekiyor. Finansal düzenlemelerin uluslararası standartlara uygun hale getirilmesi, yabancı yatırımcıların Türkiye pazarına olan güvenini artıracaktır.

 Dijital tedarik zinciri finansmanı platformlarının ve fintech çözümlerinin geliştirilmesi, işlemlerin hızını ve verimliliğini artıracaktır. Türkiye Bankalar Birliği'nin 2023 raporuna göre, dijital bankacılık hizmetlerinin yaygınlaşmasıyla birlikte fintech sektöründe 'lik bir büyüme kaydedildi.

 Ekonomik istikrarın sağlanması ve yapısal reformların hayata geçirilmesi, Türkiye'nin uluslararası kredi notunun yükselmesine katkı sağlayacaktır.

 Çalışmaları: İşletmelerin tedarik zinciri finansmanı konusundaki bilgi seviyesinin artırılması için eğitim programları ve seminerler düzenlenmelidir.

    Gelişmekte olan ülkeler arasında yer alan Polonya ve Meksika, tedarik zinciri finansmanı alanında attıkları adımlarla dikkat çekiyor. Polonya, Avrupa Birliği fonlarını etkin bir şekilde kullanarak dijital tedarik zinciri finansmanı platformları oluşturdu ve KOBİ'lerin finansmana erişimini kolaylaştırdı. Meksika ise regülasyonlarını uluslararası standartlara uyumlu hale getirerek yabancı yatırımcıların ilgisini çekti ve tedarik zinciri finansmanı işlemlerinde önemli bir artış sağladı.

(Fatma Hatun Altıkardeş)