Uzmanından diş gıcırdatma uyarısı!

Uzmanlar, diş gıcırdatmanın yalnızca diş kaybına neden olmadığını, aynı zamanda baş ağrısı, çene problemleri ve uyku kalitesinde düşüş gibi sorunları da tetikleyebileceği konusunda uyarıyor. Türkiye’de yapılan araştırmalar, yetişkinlerin yaklaşık %15’inin bruksizmden muzdarip olduğunu gösteriyor.

   Bruksizm, genellikle stres, kaygı, diş hizasındaki bozukluklar veya uyku apnesi gibi faktörlere bağlı olarak gelişir. Hem çocuklarda hem de yetişkinlerde görülebilen bu durum, genellikle geceleri, kişi uykudayken fark edilmeden ortaya çıkar.

Hacettepe Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi tarafından yapılan bir araştırma, bruksizmin özellikle stresli iş ortamlarında çalışan kişilerde ve sınav dönemindeki gençlerde daha sık görüldüğünü ortaya koymuştur. Bu çalışmada, katılımcıların %60’ının, diş gıcırdatma sonrası sabahları çene ağrısı ve baş ağrısı şikayetleri yaşadığı belirlenmiştir.

Bruksizmin yaygın belirtileri arasında şunlar bulunur:

Diş Aşınması: Dişlerin zamanla düzleşmesi, mine kaybı veya çatlaklar oluşması.

Çene Ağrısı: Özellikle sabahları çene kaslarında sertlik ve ağrı hissi.

Baş Ağrısı: Diş sıkmaya bağlı olarak şakak bölgesinde ağrı.

Kulak Çınlaması: Çene eklemine bağlı olarak gelişen rahatsızlıklar.

Uyku Problemleri: Diş gıcırdatmaya bağlı uykunun bölünmesi.

   Bruksizmin en yaygın nedenlerinden biri stres ve anksiyetedir. Türkiye Psikiyatri Derneği tarafından yapılan bir çalışmaya göre, stres yönetimi tekniklerini öğrenen bireylerin diş gıcırdatma şikayetlerinde azalma gözlenmiştir.

   Üst ve alt dişlerin doğru hizalanmaması, diş gıcırdatmayı tetikleyebilir.

   Uyku apnesi gibi solunum bozuklukları olan bireylerde diş gıcırdatma daha sık görülmektedir.

   Ailede bruksizm öyküsü olan bireylerin, bu sorunu yaşama ihtimali daha yüksektir.

Bruksizm tedavisinde erken teşhis ve uygun müdahale oldukça önemlidir. Diş Hekimi tarafından yapılan açıklamada, “Bruksizm tedavi edilmezse, diş kaybından çene eklemi rahatsızlıklarına kadar ciddi sonuçlara yol açabilir. Tedavide hastaya özel yaklaşımlar gerekiyor” ifadeleri yer aldı.

   Ege Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’nde yapılan bir çalışmada, gece plağı kullanan bireylerin %80’inde çene ağrısı ve diş hassasiyeti şikayetlerinin azaldığı görülmüştür. Aynı araştırma, stres yönetimi eğitimi alan bireylerde ise bruksizm semptomlarının %60 oranında gerilediğini ortaya koymuştur.

Uluslararası bir tıp dergisi olan Journal of Clinical Sleep Medicine’de yayımlanan bir araştırma ise, uyku apnesi tedavisinin bruksizm semptomlarını hafiflettiğini göstermiştir. Araştırmada, CPAP (sürekli pozitif hava yolu basıncı) cihazı kullanan bireylerin büyük bir kısmında diş gıcırdatma probleminin ortadan kalktığı belirtilmiştir.

   Diş gıcırdatma problemi yaşayan birçok birey, bu durumun zararlarını fark etmeden yıllarca aynı şikayetlerle yaşayabiliyor. Uzmanlar, bruksizmin uzun vadede çene ekleminde kalıcı hasar bırakabileceği ve hatta çene cerrahisi gerektirebileceği konusunda uyarıda bulunuyor. Hastaların bu konuda farkındalığını artırmak, hem tedaviye erken başlanmasını sağlayacak hem de komplikasyonların önüne geçecektir.

(Fatma Hatun Altıkardeş)