Zayıflayan Atlantik Okyanusu Akıntı Sisteminin İklim Üzerindeki Etkileri Fazla

Atlantik Meridyonel Devir-Daim Sistemi (AMOC), sıcak suyun tropiklerden Kuzey Atlantik'e taşınmasını sağlayan ve soğuk suyun güney yönüne geri dönmesini içeren bir okyanus akıntı sistemidir. Bu süreç, hem deniz seviyelerini hem de iklimi düzenler, özellikle Avrupa’nın batısı üzerinde büyük bir ısınma etkisi yapar.

   Nature Climate Change dergisinde yayımlanan bir çalışma, AMOC’un son 1500 yıldaki en zayıf seviyesine ulaştığını göstermektedir. Bu zayıflamanın, sera gazı emisyonları ve küresel ısınma nedeniyle hızlandığı belirtilmektedir. Araştırmacılar, AMOC’un çökme riskinin ciddi boyutlara ulaştığını ve bu durumun küresel iklim sisteminde büyük değişikliklere yol açabileceğini vurgulamaktadır .

AMOC’un zayıflaması, Kuzey Avrupa’da ciddi soğuma etkilerine neden olabilir. Science Advances dergisinde yayımlanan bir araştırma, AMOC’un çökmesi durumunda Avrupa’nın batısında kış sıcaklıklarının 3-5°C düşebileceğini ortaya koymaktadır. Bu durum, tarım, enerji tüketimi ve genel yaşam koşullarını olumsuz etkileyebilir .

AMOC’un zayıflaması, Atlantik kıyılarında deniz seviyelerinin hızla yükselmesine neden olabilir. Geophysical Research Letters dergisinde yayımlanan bir çalışmaya göre, AMOC’un yavaşlaması, özellikle ABD’nin doğu kıyılarında deniz seviyelerinin hızlı bir şekilde yükselmesine yol açabilir. Bu da kıyı bölgelerinde sel riskini artırır .

AMOC’un zayıflaması, tropikal yağış düzenlerinde de değişikliklere yol açabilir. Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) dergisinde yayımlanan bir araştırma, AMOC’un zayıflamasıyla birlikte Amazon havzasında ve Batı Afrika’da kuraklıkların artabileceğini belirtmektedir. Bu durum, bölgesel tarım ve su kaynakları üzerinde büyük bir baskı yaratabilir .

AMOC’un zayıflaması ve olası çöküşü, dünya genelinde çeşitli iklim değişikliklerine yol açabilir:

-Kuzey Yarımküre’de Soğuma: Özellikle Kuzey Avrupa ve Kuzey Amerika’da ciddi soğuma etkileri görülebilir.

-Deniz Seviyesi Artışı: Atlantik kıyılarında hızla yükselen deniz seviyeleri, kıyı bölgelerinde sel riskini artırır.

-Değişen Yağış Düzenleri: Tropikal bölgelerde yağış düzenleri değişebilir, bu da kuraklık ve su sıkıntısı riskini artırır.

-Ekosistemler Üzerinde Baskı: İklim değişiklikleri, deniz ve kara ekosistemleri üzerinde büyük baskılar yaratabilir.

(Sema Yüksel Güngörmez)