Sosyal medyanın özgür olması, ona dokunulmaması gerektiğini hararetle savunurken vücutlarının arka kısmında yer alan bir yerlerini yırtanlar bu haberi duyunca ne diyecek pek merak ediyorum. TikTok mülteciler üzerinden haksız kazanç elde ediyor. Tabii bunu hafifleterek söyledim. İşin aslı bu TikTok mülteciler için yapılan yardımların yüzde 70’ini cebellezi ediyor. Bunun adını siz koyun. Ben söylersem suç hasıl olma ihtimali var. Adamlar tazminat davası açıp bir de benden malı götürmeye çalışabilirler. 

Bakın benim “etik olmayan” diye adlandırdığım ama aslen çok daha vahim malı götürme durumu ne; 
“Suriye kamplarındaki mülteci aileler TikTok'ta bağış için yalvarırken, şirket gelirlerin %70'ini alıyor.”
Araştırma haberini veren BBC. Radyo ve TV’lerinde geniş yer verdiler. Haber şöyle devam ediyor;
“Çocuklar saatlerce sosyal medya uygulamasında canlı yayın yapıyor ve nakit değeri olan dijital hediyeler için yalvarıyor. BBC, akışların saatte 1.000 dolara (900 £) kadar kazandığını gördü, ancak mültecilerin bunun sadece küçük bir kısmını aldığını tespit etti.”
Şimdi sıkı durun. TikTok’un komisyon diye aldığı yüzde 70!

    Bu rakamdan sonra para transferi ve çekme ücretleri de eklendiğinde mültecilerin eline geçen yapılan yardımın sadece yüzde 20’sine denk geliyor. Yani zavallı mülteci yapılan bin dolar yardımın sadece 200 dolarını alabiliyor. Yardım yapanların bundan haberi dahi yok.
TikTok yetkilileri bunu "Sömürücü dilencilik" olarak adlandırıyor ve “buna rağmen” aldıkları komisyonun daha az olduğunu savunuyor. Rakam vermelerini istediğinizde ise ağızlarını bıçak açmıyor.

İşin çok başka bir boyutu da var.

BBC, Suriye'nin kuzeybatısındaki kamplarda bu eğilimin, ailelere canlı yayın için telefon ve ekipman sağlayan sözde "TikTok aracıları" tarafından kolaylaştırıldığını tespit etti. Haberde şöyle deniyor;
“Aracılar, Çin ve Orta Doğu'da TikTok'a bağlı, ailelere TikTok hesaplarına erişim sağlayan ajanslarla çalıştıklarını söyledi. Bu ajanslar, TikTok'un canlı yayıncıları işe almaya ve kullanıcıları uygulamada daha fazla zaman geçirmeye teşvik etmeye yönelik küresel stratejisinin bir parçası.”
TikTok algoritması, bir kullanıcının telefon numarasının coğrafi kökenine dayalı içerik önerdiğinden, aracılar İngiliz SIM kartlarını kullanmayı tercih ettiklerini söylüyor.

Gelin haberin devamını okuyalım;
“Mona Ali Al-Karim ve altı kızı, her gün TikTok'ta canlı yayına çıkan, çadırlarının zemininde saatlerce oturup bildikleri birkaç İngilizce cümleyi tekrarlayan aileler arasında: "Lütfen beğenin, lütfen paylaşın, lütfen hediye edin." deyip duruyorlar. Mona'nın kocası bir hava saldırısında öldürüldü ve kör olan kızı Sharifa için ameliyat parası toplamak amacıyla canlı yayınları kullanıyor. 
İstedikleri hediyeler sanaldır, ancak izleyicilere gerçek paraya mal olur ve uygulamadan nakit olarak çekilebilir. Canlı yayın izleyicileri, içerik için içerik oluşturucuları ödüllendirmek veya bahşiş vermek için - birkaç kuruşa mal olan dijital güllerden, yaklaşık 500 $'a mal olan sanal aslanlara kadar çeşitli hediyeler gönderiyor.”

Beş ay boyunca BBC, Suriyeli mülteci kamplarından canlı yayın yapan 30 TikTok hesabını takip etmiş ve onlardan bilgi alabilmek için bir bilgisayar programı oluşturmuş. Böylece izleyicilerin genellikle her bir hesaba saatte 1.000 dolara kadar dijital hediyeler bağışladığını görmüşler.
Ancak kamplardaki aileler bu meblağların çok küçük bir kısmını aldıklarını söylemişler.

BBC de bunun üzerine paranın nereye gittiğini izlemek için bir deneme yapmış. Haberde aynen şöyle deniliyor:
“Suriye'deki bir muhabir, kamplarda yaşadığını söyleyerek TikTok'a bağlı ajanslardan biriyle temasa geçmiş. Londra'daki BBC personeli başka bir hesaptan 106 dolar değerinde TikTok hediyeler gönderirken, bir hesap aldı ve canlı yayına geçti. Canlı akışın sonunda, Suriye test hesabının bakiyesi 33 dolardı. TikTok, hediyelerin değerinin %69'unu almıştı.”

BBC bu aracılardan biriyle de röportaj yapmış;

“Kamplardaki TikTok aracılarından biri olan Hamid, BBC'ye, TikTok'ta ailelerle çalışmak için bir cep telefonu, SIM kart ve wi-fi bağlantısı ödemek için hayvanlarını sattığını söyledi. Artık günde birkaç saat 12 farklı aileyle yayın yapıyor. Hamid, ailelerin geçimini sağlamak için TikTok'u kullandığını söyledi. Onlara kârın çoğunu ödüyor, eksi işletme maliyetleri, dedi. Diğer aracılar gibi Hamid de Çin'de doğrudan TikTok ile çalışan "canlı ajanslar" tarafından desteklendiğini söyledi. Hamid, "Uygulamayla ilgili herhangi bir sorunumuz olduğunda bize yardımcı oluyorlar. Engellenen hesapların kilidini açıyorlar. Onlara sayfanın adını, profil resmini veriyoruz ve hesabı açıyorlar" dedi.”

Hadi bakalım buna ne diyeceksiniz?