Ahmet Hamdi Tanpınar Türk Edebiyatında çok ama çok önemli bir yere sahip. Aslında yazarı kolay okumanın ve kavramanın yolları  var. Öncelikle kitaplarını doğru sırayla okumak, dönemi, hayatı ve eserleri hakkında bilgi sahibi olmak çok önemli. Bunların yanında da elbette Tanpınar neden bu kadar önemli sorusunun da altını doldurursanız çok daha rahat ve keyifli bir okuma süreci geçireceğinizden kuşkunuz olmasın. Elbette tüm bu badireleri çoktan atlatmış ve birkaç kitabını okumuş olanları da düşünerek söyleyebilirim ki, bu eşsiz yazarın bize katacakları sınırsız. Ahmet Hamdi Tanpınar’ın bahsedilmesi gereken en önemli özelliği sanıyorum dili kullanış şekli. Benzersiz mizahı, kelimeleri art arda dizme şekli, ironileri,  akıcı, duru anlatımıyla tam bir dil ustası. Haydi gelin Ahmet Hamdi Tanpınar kimmiş birlikte görelim.

Ahmet Hamdi Tanpınar, 23 Haziran 1901 tarihinde İstanbul'da doğdu. Asıl adı Ahmet Hamdi Mısraî'dir. Babası, çeşitli yerlerde naiplik ve kadılık yaptıktan sonra Antalya kadılığından emekli olan Hüseyin Fikri Efendi'dir. Annesi ise Fatma Zehra Hanım'dır. Tanpınar, ilköğrenimini İstanbul'da tamamladı. Daha sonra Galatasaray Lisesi'nde okudu. Lise yıllarında şiire ilgi duymaya başladı ve ilk şiirleri bu dönemde yayımlandı. Liseden sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'ne girdi. Burada edebiyat tarihi ve felsefe okudu. 1924 yılında mezun oldu. Mezuniyetten sonra öğretmenliğe başladı. Çeşitli liselerde edebiyat öğretmenliği yaptı. 1939 yılında doçent, 1944 yılında profesör oldu.

Tanpınar, edebiyat alanındaki çalışmalarının yanı sıra, gazetecilik ve çeviricilik de yaptı. 1931-1939 yılları arasında Akşam gazetesinde sanat eleştirileri yazdı. Ayrıca, İngilizceden çeviriler yaptı. Tanpınar'ın ilk eseri, 1928 yılında yayımlanan "Beş Şehir" adlı gezi kitabıdır. Bu kitapta, İstanbul, Bursa, Ankara, Erzurum ve Konya şehirlerini anlatmıştır.

Tanpınar'ın şiir alanındaki en önemli eseri, 1941 yılında yayımlanan "Birkaç Şiir" adlı şiir kitabıdır. Bu kitapta, aşk, doğa, ölüm gibi temaları işleyen şiirler yer almaktadır.

Tanpınar'ın roman alanındaki en önemli eserleri, 1944 yılında yayımlanan "Mahur Beste", 1949 yılında yayımlanan "Huzur" ve 1961 yılında yayımlanan "Saatleri Ayarlama Enstitüsü"dür. "Mahur Beste", Osmanlı Devleti'nin son döneminde bir ailenin yaşamını anlatmaktadır.

"Huzur", bir üniversite hocasının iç dünyasını ve aşkını konu almaktadır. "Saatleri Ayarlama Enstitüsü", Türkiye'nin modernleşme sürecini eleştirel bir bakış açısıyla ele almaktadır.

Tanpınar, deneme alanında da önemli eserler vermiştir. "Namık Kemal" (1940), "Yahya Kemal" (1946), "Edebiyatımızda Memleketçilik Akımı" (1946) ve "Batı Tesirinde Türk Şiiri" (1953) adlı eserleri, Türk edebiyatı üzerine önemli değerlendirmeler içermektedir.

Ahmet Hamdi Tanpınar, 23 Ocak 1962 tarihinde İstanbul'da vefat etti. Cenazesi, Süleymaniye Camii'nde kılınan cenaze namazının ardından Rumelihisarı'ndaki Aşiyan Mezarlığı'na defnedildi.

Tanpınar'ın eserlerini okumak, Türk edebiyatına dair önemli bir adımdır. Tanpınar'ın eserleri, okuyucularına hem estetik bir keyif hem de derin bir düşünsel yolculuk sunar. Tanpınar okumaya nereden başlamalıyız diye soracak olursanız; Deniz Yüce Başarır’ın Ben Okurum podcastinde “Saatleri Ayarlama Enstitüsü” bölümünü dinlemenizi ve Sanat Kritik’in “Yaz Sıcağında Bir Esinti” podcast serisini dinlemenizi tavsiye ederim. Sonrasında sırayla; öykülerini, nehir roman tarzında yazılmış üçlemesini, Saatleri Ayarlama Enstitüsü’nü okuyabilirsiniz.

Unutmadan söylemek isterim ki Tanpınar'ın ‘Beş şehir’ adlı eserine de göz atmayı ihmal etmemelisiniz…