Her yıl milyonlarca genç, geleceğini belirleyecek o birkaç saatlik sınavın gölgesinde yaşar. Kalemler ellerde titrerken, zihinlerde tek bir soru yankılanır: “Ya başaramazsam?”

Sınavlar, bilgi ölçmenin ötesine geçmiş durumda. Artık sadece bir test değil; umutların, hayallerin, hatta kimliklerin anahtarı haline gelmiş. Başarı tanımı çoğu zaman yalnızca bir puanla yapılır olmuş. Oysa hayatta başarılı olmanın formülü, test kitaplarında yazmaz.

Düşünün… Henüz 17-18 yaşında, hayatın ne olduğunu tam bilemeden, bir sabah kalkıp kaderini belirleyecek bir sınava giriyorsun. Ve herkes senden “en iyisini” bekliyor. Aile, öğretmen, toplum... Sınavdan çıkınca sadece cevaplarını değil, kendini de sorguluyorsun: “Ben yetersiz miyim?” Oysa kimse sana şunu söylemiyor: “Bir sınav sonucu senin değerini ölçemez.”

Çocukluk hayalleri zamanla dershane sıralarında boğuluyor. Ressam olmak isteyen bir genç, matematik netlerine sıkışıyor. Yazmak isteyen biri, paragraf çözmeye mecbur bırakılıyor. Herkesin aynı kalıba sokulmaya çalışıldığı bu düzende, farklı olmak cesaret istiyor. Çünkü sistem; standart, tek tip ve sayısal sonuçlar istiyor. Hayal kurmak lüks, soru çözmek görev olmuş.

Sınavlar elbette gereksiz demiyorum. Ancak sınavları hayatın merkezi haline getirmek, gençliği bir yarış pistine çevirmek, bireyleri değil sadece yarışçıları üretir. Oysa hayat bir maraton değil, bir yolculuktur. Ve bu yolculukta herkesin rotası farklıdır.

Bazen düşünüyorum da… Neden bir gencin ne olmak istediği, hangi meslekte mutlu olacağı değil de kaç net yaptığı konuşuluyor? Neden “kaç aldın?” sorusu, “ne hayal ediyorsun?” sorusundan daha çok soruluyor?

Bugünün gençliği, sadece kendi gelecekleri için değil, sistemin ağırlığına rağmen ayakta kalabilmek için de mücadele ediyor. Bu bir sınavdan çok daha fazlası. Bu, bir hayatta kalma savaşı.

Ve şunu unutmamak gerekiyor: Sınavlar gelip geçer. Ama insanın kendini nasıl hissettiği, sistemin ona ne hissettirdiği, yıllar boyu taşınır. Sınavda başarısız olabilirsin. Başaramadığın bir sınav, başarısız bir hayat anlamına gelmez. Ve unutma; bazı insanlar yıldız gibi parlar ama ancak karanlık çöktüğünde fark edilir. Hatta belki de o başarısızlık, sana en çok kendini öğreten şey olur. Çünkü gerçek başarı, kendini tanımaktır.

Sen yeter ki yolundan şaşma. Başarı bir sonuç değil, bir duruş meselesidir. Ve o duruş, hiçbir testle ölçülemez. Çünkü hayat, bir kağıda sığamayacak kadar büyük…