Hakikat, çağımızın en çok konuşulan ama en az ulaşılan kavramlarından biri. Bilginin bu kadar bol, görüşlerin bu kadar yüksek sesle dolaştığı bir dünyada hakikate yaklaşmak neden bu kadar zorlaştı? Çünkü artık sorun bilgiye ulaşmak değil; doğru olanı ayırt edebilmek.

Günümüz insanı, her sabah telefonuna düşen onlarca başlıkla güne başlıyor. Sosyal medya, haber siteleri, yorumlar, videolar… Hepsi bir şey söylüyor. Ama çoğu zaman söyledikleri şey, gerçeğin kendisi değil; gerçeğin bir yorumu, hatta kimi zaman bilinçli bir çarpıtması. İşte tam da bu noktada hakikat, gürültünün içinde kayboluyor.

Hakikati bulmanın ilk şartı şüphe etmeyi bilmek. Önümüze gelen her bilgiyi doğru kabul etmek, bizi kolayca yönlendirilebilir hâle getirir. Şüphe, inkâr değildir; aklın kendini koruma refleksidir. Bir haberi okurken “Bu bilgi kime ne kazandırıyor?” sorusunu sormak, hakikate açılan ilk kapıdır.

İkinci adım, kaynağı sorgulamaktır. Kaynağı belirsiz bilgi, pusulasız gemi gibidir; sizi bir yere götürür ama nereye vardığınızı bilmezsiniz. Güvenilirlik; geçmişteki tutarlılıkla, şeffaflıkla ve hesap verebilirlikle ölçülür. Hakikat, gizlenmekten değil; denetlenmekten güç alır.

Üçüncü olarak, tek bir pencereden bakmamayı öğrenmeliyiz. Hakikat çoğu zaman bir tarafın tekelinde değildir. Farklı görüşleri dinlemek, zıt fikirlerle yüzleşmek rahatsız edici olabilir. Ancak zihni büyüten de tam olarak budur. Sadece hoşumuza giden bilgileri tüketmek, bizi hakikate değil; konforumuzun içine hapseder.

Bir diğer önemli mesele ise duygularımızla mesafemizi koruyabilmek. Öfke, korku ve aidiyet duygusu, hakikatin en büyük düşmanlarıdır. Duygularımız kabardığında, aklımız geri çekilir. Oysa hakikat; sakin bir zihin, soğukkanlı bir değerlendirme ister.

Hakikati bulmak bazen cesaret de gerektirir. Çünkü hakikat her zaman hoşumuza gitmez. Yanıldığımızı kabul etmek, alıştığımız düşünceleri terk etmek, hatta kalabalığın tersine yürümek zorunda kalabiliriz. Ama unutulmamalıdır ki hakikat, çoğunlukla değil; tutarlılıkla ölçülür.

Hazır paketler hâlinde sunulan bir şey değildir. Emek ister, sabır ister, ahlaki bir duruş ister. Hakikati aramak, aslında kendimizi aramaktır. Çünkü hakikatten kaçtığımız her an, biraz daha başkalarının gerçeğiyle yaşamaya başlarız.

Ve belki de en önemli soru şudur:
Hakikati gerçekten arıyor muyuz, yoksa sadece işimize geleni mi doğru sayıyoruz?