Bursa ilinde sanayi ve turizmin yanında tarım, önemli bir sektör olma özelliğini dün olduğu gibi bugün de sürdürmektedir. İlin sahip olduğu iklim ve toprak özellikleri, üreticilerin bilgi, deneyim ve modern tarım tekniklerine uyum sağlayabilme kolaylığı, ilde oldukça gelişmiş tarıma dayalı sanayi kuruluşlarının bulunması, ilin büyük tüketim merkezlerine yakınlığı, iç ve dış pazarlara ulaşım olanakları Bursa ilinde tarımın önemli bir sektör konumuna gelmesinin temel nedenleri olarak gösterilebilir. Bütün bu olumlu özelliklerin yanında son yıllarda yaşanan yapısal değişimler ve iyileştirme çabalarına karşın Bursa tarımının önemli sorunları bulunmaktadır. Bu sorunlara uygun çözümler bulabilmek makro ve mikro seviyede tarımsal yapının tüm özellikleriyle ortaya konulması, mevcut durumun sağlıklı veri ve bilgilerle belirlenmesi ile olanaklıdır. Bu amaçla, mevcut sorunların çözülmesi ve üretim koşullarının iyileştirilmesinde, tarımla ilgili çok sayıdaki kuruluş ve birimlerin sahip olduğu veri ve bilgilerin yanında saha çalışmalarına dayanan tespit ve değerlendirmelerin bir araya getirilmesi son derece önemlidir. Bursa ilinin tarımsal potansiyelinin yüksek olmasına karşın tarıma elverişli arazi varlığı sınırlıdır. 

Tarımsal üretimin temel faktörü topraktır. Toprağın verimlilik durumu uygun düzeyde olduğu sürece, birim alandan alınacak ürünün miktarı ve kalitesi de yüksek olacaktır. Bu nedenle, toprakların verimlilik düzeylerinin yükseltilmesi ve korunması son derece önemlidir. Yeterli ve dengeli oranda bitki besin elementlerini içermesi yanında fiziksel, kimyasal ve biyolojik özellikleri uygun durumda bulunan topraklar verimli topraklar olarak değerlendirilir. Bu nedenle, bir toprak verimlilik durumu itibarıyla değerlendirilirken çok çeşitli faktörler dikkate alınır ve toprak verimliliği çok sayıda faktörlere ve uygulama yöntemlerine bağlıdır. Bursa yöresinde tarım, önemli bir sektör olma özelliğini bugün olduğu gibi yarın da koruyacaktır. Ancak, tarım sektöründen beklenen faydanın alınabilmesi, kısıtlı miktardaki tarım topraklarının usulüne uygun kullanılmalarına bağlı olmaktadır. Bu nedenle, bu çalışmada Bursa ilinin ilçelerinden, çeşitli ürünlerin yetiştirildiği alanlardan alınan toprakların kimi fiziksel ve kimyasal analiz sonuçları değerlendirilerek, il topraklarının verimlilik yönünden durumunun belirlenmesi amaçlanmıştır. 

Bursa ilinde çeşitli ürünlerin yetiştirildiği alanlardan alınan 1018 adet toprak örneğinin bünye ve tuzluluk sınıflarına göre dağılımları söz konusudur.

 Toprak örneklerinin alındığı alanlarda yetiştirilen ürünlerden, buğdayın kumlutın’dan killi-tın bünyeye değişen farklı topraklarda, ayçiçeğinin çok değişik toprak şartlarında yetiştirilebileceği, şekerpancarı için fiziksel özellikleri iyi orta bünyeli toprakların uygun olduğu , zeytin ağaçlarının en iyi tın bünyeli topraklarda geliştiğini ya da zeytin için kumlu-tın dan killitın’a kadar değişik bünyeli toprakların uygun olduğunu bildirilebilir. Şeftali ve armutun kumlu-tın dan killi-tın bünyeli topraklara değişik bünyeli topraklarda yetiştirilebileceği göz önüne alınabilinir.

Toprakların bitki yetişmesine uygun olabilme kabiliyeti yönünden bünye önemli bir ayrım ölçüsüdür.

Topraklarının tuz içeriklerine göre toprakların % 98.5’inin tuzsuz, % 1.3’ünün hafif tuzlu olduğu belirlenmiştir. Tuza çok duyarlı bitkilerin veriminin hafif tuzlu topraklarda sınırlandırılabileceği düşünülerek kimi önlemlerin alınması gerekebilir. 

 Bursa yöresi topraklarının yaklaşık % 88.71’i % 3’ün altında, yaklaşık % 56.49’u ise % 2’nın altında organik madde içermektedir.

Organik madde toprakların fiziksel, kimyasal ve biyolojik özellikleri üzerine önemli etki yapmaktadır.

Sonuç olaraktan; Bursa ili topraklarının temel verimlilik özelliklerinin, yetiştiriciliği yapılmakta olan bitkiler için uygun düzeyde bulunduğunu belirtmek olanaklıdır. Bununla birlikte, toprak özellikleri itibarıyla kimi ürünlerin yetiştirilmesi durumunda özellikle mikrobesin elementlerince beslenme sorunlarının görülmemesi için yeterli önlemlerin alınmasının gerekli olduğu düşünülmektedir. Diğer taraftan, yörede gübreleme programlarının oluşturulmasında, fosforlu gübreleme ile ilgili olarak uygulanan miktar, yöntem, zaman ve gübre çeşidi konularına özen gösterilmesinin gerektiği anlaşılmaktadır. Potasyumlu gübreleme ile ilgili olarak, yöredeki üreticilerin ürünlerine bu elementi uzun yıllardan bu tarafa uygulamamaları, toprakların potasyumca tek taraflı sömürülmelerine ve ilde potasyumca eksik alanların görülmesine neden olmuştur. Bu itibarla, ildeki toprakların K durumları ve bitkilerin K ile beslenme durumları çok yakından izlenerek, gübreleme programlarında bu konuyla ilgili düzenlemelere yer verilmelidir. İl topraklarının organik madde içerikleri genellikle yetersizdir. Dolayısıyla üreticiler topraklarına organik madde uygulamaları için teşvik edilmelidir. Yörede üreticiler N’lu gübrelemeye çok iyi karşılık aldıkları için en fazla N’lu gübre kullanmaktadırlar. Gerçekten, toprakların organik madde içeriklerinin düşük olması da N içeriklerinin düşük olabileceği olasılığını güçlendirmektedir. Bu nedenle, uygun N’lu gübre, form, miktar ve zamanlamasının önerilmesinde gerekli özen gösterilmelidir.