Kuraklık ve azalan rezervler zirvede!

Meteorolojik veriler, son yılların en düşük yağış oranlarına işaret ediyor. Türkiye’nin birçok bölgesinde yağışların yüzde 30’a varan oranlarda azaldığı tespit edildi. Özellikle İç Anadolu bölgesi, Ege’nin iç kesimleri ve Güneydoğu Anadolu’daki kuraklık seviyesi, beklenenden daha hızlı bir şekilde yükselirken baraj doluluk oranları endişe yaratıyor. İstanbul gibi büyük şehirlerde dahi kritik eşiklerin altına düşen baraj seviyeleri, yakın dönemde su kesintilerinin sıklaşabileceği sinyalini veriyor.

Uzmanlara göre sorunun temel kaynağı insan faaliyetleri ve iklim değişikliği. Orman arazilerinin tarım ve yerleşim alanlarına dönüşmesi, bilinçsiz su kullanımı ve kontrolsüz yer altı suyu çekimleri gibi etmenler, iklim değişikliğinin etkilerini daha da keskinleştiriyor. Anadolu Üniversitesi Su Yönetimi Bölümü tarafından yapılan bir çalışmaya göre, Türkiye’de su kaynaklarının yüzde 60’ı tarımsal sulamada kullanılıyor ve bu kullanımın yüzde 45’i geleneksel, israf yaratan yöntemlerle yönetiliyor. Eğer bu durum hızla iyileştirilmezse, uzmanlar gelecekte daha geniş çapta susuzluk sorunlarıyla karşı karşıya kalabileceğimizi söylüyor.

Daha da çarpıcı bir durum ise yer altı sularında yaşanıyor. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yayımladığı raporlar, yer altı su rezervlerinin de her geçen yıl azaldığını ortaya koyuyor. Geçtiğimiz yılda ölçülen verilere göre yer altı su kaynaklarında yüzde 20’lik bir kayıp yaşandı. Uzmanlar, doğal dengeyi yeniden sağlamak için bu rezervlerin yıllarca yenilenmesi gerektiğine dikkat çekiyor. Ancak plansız kullanımlar ve kontrolsüz sondajlar bu süreci olumsuz yönde etkilerken geleceğe yönelik tehlikenin boyutlarını artırıyor.

Uzmanlar, sürdürülebilir su yönetimi politikalarının hayata geçirilmesi gerektiğini vurguluyor. Damla sulama sistemlerinin yaygınlaştırılması, kayıp-kaçak oranlarının düşürülmesi ve toplumsal farkındalık kampanyalarının artırılması, alınması gereken önlemler arasında gösteriliyor. Ayrıca yenilenebilir enerji kaynaklarından faydalanarak, iklim dostu bir politika izlenmesinin önemi büyüyor.

Halk olarak bireysel farkındalığımızı artırmak da önemli bir adım. Basit tasarruf önlemleriyle su israfını azaltmak mümkün. Uzmanlar, muslukların açık bırakılmaması gibi küçük ama etkili adımlarla yıllık tonlarca suyun harcanmasını önleyebileceğimizi belirtiyor.

(Sema Yüksel Güngörmez)